گیاه رزماری با نام علمی Salvia rosmarinus از جمله گیاهان دارویی بوده که بومی مناطق اطراف دریای مدیترانه میباشد.
همچنین امروزه این گیاه در اکثر نقاط دنیا وجود دارد. گیاه رزماری در مناطقی با آب و هوای سرد و با مقدار کم آب نیز پتانسیل رشد دارد.
گیاه رزماری دارای خواص فراوانی بوده و منبع بسیاری از مواد معدنی و ویتامین هاست.

طبع رزماری سرد است یا گرم؟

شاید برای شما سوال شده باشد که طبیعت گیاه رزماری گرم است یا سرد؟ همچنین گیاه رزماری طبع خشک دارد یا تر؟ در جواب به این سوالات باید گفته شود طبع گیاه رزماری گرم و خشک است و طبیعی است که مصرف بیش از اندازه آن برای افراد با مزاج گرم باعث بروز عوارض می شود.

خواص پرشمار رزماری از دیدگاه طب سنتی

گیاه رزماری دارای خواص فراوانی است که در ادامه به آنها میپردازیم:

• مناسب جهت درد های عضلانی: گیاه رزماری از معروف ترین گیاهانی است که در بهبود درد های عضلانی موثر واقع میشود. پماد گیاه رزماری را میتوانید بدین منظور استفاده کنید.
• پیشگیری از سرطان: گیاه رزماری از جمله گیاهانی است که روغن آن خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی داشته و ترکیبات آن توانایی مقابله با سلول های سرطانی را دارند.
• موثر در درمان کم خونی: گیاه رزماری همچنین میتواند باعث تحریک افزایش تعداد گلبول های قرمز شود و بدین ترتیب در درمان کم خونی موثر واقع شود. بدین منظور شما میبایست از دمنوش گیاه رزماری استفاده کنید. همچنین مصرف گیاه رزماری میتواند سبب افزایش انرژی و توان بدن جهت ترمیم اندام ها شود.
• رفع بوی بد دهان: گیاه رزماری همچنین دارای خاصیت ضد باکتریایی بوده و در سلامت دهان و دندان نقش بسزایی دارد. جهت نابودی باکتری ها و از بین بردن بوی بد دهان شما میبایست در ابتدا از گیاه رزماری دمنوش تهیه کرده و بعد از سرد شدن دمنوش، مقدار یک لیوان از آن را در دهان غرغره کنید.
• کمک به هضم غذا و درمان سوء هاضمه: از گیاه رزماری برای کمک به درمان سوء هاضمه و هضم بهتر غذا میتوان استفاده کرد. البته این خبر کاملا تایید نشده است و نیاز به بررسی و آزمایش های بیشتری است‌.
• ادرار آور: گیاه رزماری ادرار آور بوده و به همین دلیل میتواند در دفع سموم از بدن مفید واقع شود.
• تقویت حافظه
• مناسب برای مو
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• کاهش دهنده استرس
• پیشگیری از بیماری آرتریت روماتوئید مفصلی
• درمان سندرم رینود
• دفع آفات
• مناسب برای افراد دیابتی
• پیشگیری از سرطان
• موجب سلامت مغز و اعصاب
• مفید برای پوست
• مناسب جهت رفع سردرد
• موجب سلامت کبد
• قاعده آور
• موثر در درمان بیماری آلزایمر
• موثر در درمان تصلب شرائین
• بهبود روماتیسم مفصلی
• ضد قارچ
• درمان مسمومیت کبدی
• منع غنی از آهن
• بهبود زخم روده و معده
• حاوی مقادیر بالای کلسیم
• خلط آور
• درمان کننده سنگ مثانه
• ضد نفخ
• درمان کننده ی آسم تنفسی
• رفع کننده انسداد طحال
• درمان گلودرد
• حاوی ویتامین A، ویتامین C و ویتامین B6
• مناسب جهت بهبود آب مروارید
• درمان گننده ی سنگ کلیه
• کمک به افراد مبتلا به عدم تحرک اسپرم ها
• دارای مقادیری پتاسیم
• حاوی فیبر
• دارای مقادیری کربوهیدرات
• حاوی پروتئین
• موثر در روند درمان بیماری های عروق کرونر
• رفع کننده انسداد کبد

گیاه رزماری و تقویت حافظه

گیاه رزماری میتواند سبب بهبود بخشی حافظه و تقویت آن و همچنین موجب افزایش یادگیری و تمرکز شود.

در آزمایشی که محققان انجام دادند متوجه این موضوع شدند که گیاه رزماری در حل راحت تر معما ها و در نتیجه کمک به افزایش تمرکز بسیار موثر است.

این آزمایش بر روی افراد مسن انحام شد به این صورت بود که دو اتاق مجزا را به ترتیب با گیاه رزماری و گیاه اسطوخودوس معطر ساختند و یک اتاق مجزای دیگر هم بدون معطر کردن باقی گذاشتند.

در این سه اتاق گروه هایی از افراد مسن را وارد کرده و به آنها معماهایی دادند تا حل کنند.

در آخر نتایج به این صورت بود که: افراد حاضر در اتاق معطر شده با رزماری به هشتاد درصد سوالات پاسخ داده بودند.

این در حالی بود که افراد حاضر در اتاق اتاق بدون عطر به شصت درصد سوالات و افراد حاضر در اتاق معطر شده با اسطوخودوس تنها به چهل درصد سوالات پاسخ داده بودند و این افراد مقداری حالت خواب آلودگی و خستگی را در خود احساس میکردند.

شما میتوانید جهت بهبود حافظه و پیشگیری از آلزایمر و زوال عقل از عرق و یا دمنوش گیاه رزماری استفاده کنید که حاوی اسید کرونوزیک است.

گیاه رزماری و تقویت مو

یکی از معروف ترین بیماری های پوستی که بیشتر در مردان شایع است بیماری آلوپسی آندروژنیک است که در این بیماری مو ها دچار ریزش میشوند. این بیماری با عنوان طاسی نیز شناخته شده است.

این بیماری در اثر حمله هورمون تستوسترون به فولیکول های مو ایجاد میشود.

استفاده از روغن رزماری میتواند از اثرات این حمله، جلوگیری کرده و سبب درمان بیماری آلوپسی آندروژنیک شود. اگر میخواهید از این خاصیت گیاه رزماری بهره مند شوید میبایست به مدت شش ماه از روغن رزماری به صورت روزانه استفاده کنید و این روغن را بر روی پوست سر خود مالش دهید تا تاثیر آن را مشاهده کنید.

همچنین استفاده از محصولاتی که دارای اسانس رزماری هستند میتوانند در درمان و رفع شوره سر به شما کمک کنند.

از دیگر مزایای اسانس رزماری میتوان به افزایش خون رسانی پوست سر و در نتیجه تغذیه بهتر فولیکول های مو اشاره کرد. این عمل سبب میشود تا مو های نازک به موهایی ضخیم تبدیل شوند.

رزماری میتواند رنگ طبیعی موها را حفظ کند و همچنین در درمان چربی مو و ریزش مو نیز میتواند موثر واقع شود.

گیاه رزماری و تقویت سیستم ایمنی

گیاه رزماری میتواند موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شود. گیاه رزماری به دلیل دارا بودن مقادیری از ویتامین C در برگ های تازه و گل های خود میتواند در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر واقع شود.

همچنین گیاه رزماری دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی بوده که به جلوگیری از بروز بیماری های عفونی در در شما کمک میکند.

گیاه رزماری همچنین میتواند موجب افزایش مقاومت بدن شما در برابر ویروس ها شود. بدین منظور شما میبایست از برگ و گل گیاه رزماری دمنوش تهیه کرده و میل کنید.

گیاه رزماری و کاهش استرس

موقعیت هایی مانند مصاحبه های کاری، حضور سر جلسات امتحان و همچنین کنکور میتواند برای افراد بسیار استرس زا باشد.

حال سوال مطرح میشود که برای کاهش استرس کنکور، مصاحبه کاری و از این دست موقعیت های استرس زا چکار باید کرد.

یکی از راهکارهای موثر جهت کاهش استرس، استفاده از گیاه معطر رزماری است. عطر و بوی گیاه رزماری اعصاب شما را آرام کرده و موجب کاهش استرس شما میشود.

استفاده از گیاه رزماری جهت کاهش استرس آنچنان موثر است که حتی در آروماتراپی (رایحه درمانی) نیز از آن استفاده میشود.

همچنین بوییدن گیاه رزماری موجب کنترل ضربان قلب شده و میتواند در پاکسازی ذهن و رفع استرس مزمن ناشی از عدم تعادل هورمون ها موثر واقع شود.

گیاه رزماری و پیشگیری از بیماری آرتریت روماتوئید مفصلی

آرتریت روماتوئید، یک بیماری خود ایمنی است.

در این بیماری سامانه ایمنی بدن به بافت‌هایی مانند زانو و سایر مفاصل حمله می‌کند و به پوشش مفصلی آسیب می‌رساند. این آسیب سبب بروز التهاب میشود.

گفته میشود که روغن رزماری ممکن است به کاهش التهاب بافتی ناشی از این بیماری، کمک کند.

البته این خبر کاملا تایید نشده است و نیاز به بررسی و آزمایش های بیشتری است‌.

درمان سندرم رینود با گیاه رزماری

سندروم رینود حالتی در بدن است که در آن بدن فرد دچار کاهش شدید جریان خون در رگ‌های دست و پا و به دنبال آن احساس سرمای شدید بدن، کبودی، رنگ پریدگی و سردی دست و پا میشود.

در برخی افرادی که به این سندروم دچار هستند در همه طول سال دست و پای آن‌ها سرد است؛ اما در فصول سرد سال و همچنین در موقعیت هایی که فرد استرس دارد، این سردی دست و پا تشدید می‌شود.

سندروم رینود در بین مردان و زنان وجود دارد، اما در خانم‌های بین ۲۰ تا ۴۰ سال شایع تر است.

گیاه رزماری میتواند به گردش بهتر خون و گرم شدن دست و پا کمک کند. بدین منظور افراد مبتلا به این سندروم میبایست دست و پا های خود را با استفاده از روغن رزماری ماساژ دهند.

البته این تاثیر از گیاه رزماری بر روی افراد مبتلا به سندرم رینود کاملا تایید نشده است و نیاز به بررسی و آزمایش های بیشتری است‌.

تاثیر گیاه رزماری در دفع آفات

گیاه رزماری می‌تواند در دفع آفات موثر باشد.

همچنین شما میتوانید از روغن رزماری برای جلوگیری از نیش حشرات استفاده کنید. رزماری میتواند به دفع برخی حشرات مکنده خون که می‌توانند ویروس‌ها و باکتری‌های مضر را گسترش دهند نیز کمک ‌کند.

علاوه بر آن، شما میتوانید اسانس گیاه رزماری را با سموم آفت کش مخلوط نموده و از گسترش کنه تار عنکبوتی روی گیاهان و سبزیجات باغچه تان، بدون این که به گیاه آسیب بزند، جلوگیری کنید.

تاثیر گیاه رزماری بر بیماری دیابت

گیاه رزماری میتواند برای افراد مبتلا به دیابت مفید باشد.

در آزمایشی که بر روی موش‌های صحرایی مبتلا به دیابت انجام شد، مشاهده شد که درمان موش های صحرایی توسط برگ خشک شده ی گیاه رزماری سبب بهبود وزن در این موش ها شده بود.

محققان این اتفاق را نتیجه‌ افزایش متابولیسم گلوکز در بدن این موش ها و یا بهبود ترشح انسولین و کنترل قند خون در بدن آنها دانستند.

همچنین محققانی که این پژوهش را انجام دادند، اعلام کردند که در بیشتر مطالعات از عصاره‌ رزماری استفاده شده، اما پودر برگ رزماری خشک شده نیز تاثیر مشابهی داشته است.

به طور کلی این آزمایش نشان می‌دهد که برگ رزماری می‌تواند به عنوان یک ماده‌ ضد دیابت و کاهنده‌ عوارض این بیماری و تقویت متابولیسم در بیماران عمل کند.

تاثیر گیاه رزماری بر سرطان ها

گیاه رزماری در جلوگیری از شیوع سرطان در بدن موثر است. این خاصیت گیاه رزماری به دلیل دارا بودن عصاره اتانولی در رزماری خام میباشد.

این عصاره گسترش لوسمی انسان و سلول‌های سرطان پستان را کند می‌کند.

همچنین گیاه رزماری یک ماده ضد التهاب و ضد تومور نیز محسوب می‌شود.

در منابعی گفته شده است افزودن رزماری به گوشت، از تشکیل عوامل ایجاد کننده سرطان که هنگام پختن گوشت ممکن است ایجاد شود، جلوگیری کرده و آن را کاهش میدهد

این نکته نیز حائز اهمیت است که گروهی از ترکیب‌های موجود در رزماری خاصیت ضد سرطانی دارند و روی سرطان‌های پستان، پروستات، پوست و روده بزرگ میتوانند کمک کننده باشند.

تاثیر گیاه رزماری بر سلامت مغز و اعصاب

گیاه رزماری میتواند برای مغز و اعصاب سودمند باشد.

گیاه رزماری میتواند با آسیب هایی که رادیکال های آزاد برای مغز ایجاد میکنند مقابله کند و این ویژگی به دلیل دارا بودن مقادیری از ماده ای به نام اسید کارنوسیک در گیاه رزماری است.

همچنین آزمایشات صورت گرفته بر روی نمونه هایی از موش صحرایی نشان داده است اشخاصی که دچار سکته مغزی شده اند، استفاده از گیاه رزماری برای آنها مفید بوده و گیاه رزماری در برابر آسیب های مغزی نقش محافظتی را ایفا میکند.

تاثیر گیاه رزماری بر سلامت پوست

گیاه رزماری میتواند برای پوست بسیار مناسب واقع شود.

شما میتوانید عصاره رزماری را روی پوست خود مالیده و مشاهده کنید که این عصاره میتواند مانند یک ضد آفتاب طبیعی برای شما عمل کند و پوست شما را در برابر اشعه ماوراء بنفش حفظ نماید.

همچنین استفاده از آب برگ گیاه رزماری که تازه باشد، میتواند موجب افزایش رطوبت پوست شما شده و مانند یک آبرسان برای پوست شما عمل کند. این خاصیت گیاه رزماری موجب جلوگیری از ترک خوردگی پوست شما میشود.

توجه داشته باشید که وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی در دمنوش و عرق رزماری باعث افزایش جریان خون در پوست شده و به درمان بیماری های پوستی از جمله اگزما کمک می کند.

آیا رزماری باعث تسکین و بهبود سردرد می شود؟

گیاه رزماری میتواند در بهبود سردرد موثر واقع شود.

شما میتوانید برای بهبود میگرن از عصاره رزماری استفاده کنید. بدین منظور شما میبایست عصاره رزماری را روی پیشانی ماساژ دهید.

بو کردن برگ های گیاه رزماری نیز به شما در بهبود میگرن های تان کمک خواهد کرد.

از دیگر کار هایی که می‌توانید برای بهبود میگرن خود انجام دهید نوشیدن دمنوش از گیاه رزماری است. البته توجه داشته باشید استفاده از این دمنوش برای افرادی که طبع گرم دارند توصیه نمیشود زیرا مصرف آن سبب تشدید سردرد در این افراد میشود.

همچنین اگر به سردرد های میگرنی دچار هستید میتوانید از بخور جوشانده گیاه رزماری بهره ببرید.

اثر رزماری بر سلامت کبد

گیاه رزماری میتواند در درمان برخی اختلالات و بیماری ها در کبد مناسب باشد.

از جمله آنکه استفاده از روغن گیاه رزماری در آزاد سازی صفرا موثر واقع میشود. این عمل در هضم چربی ها از اهمیت بالایی برخوردار است و سبب فعال‌سازی مکانیسم های دفاعی و آنتی اکسیدانی جهت محافظت از کبد میشود.

همچنین استفاده از عرق رزماری در سم زدایی کبد موثر بوده و میتواند جهت درمان کبد چرب مورد استفاده قرار گیرد.

مصلح و بهبود دهنده خواص رزماری چیست؟

از آنجایی که طبع گیاه رزماری گرم است بهتر است اولا از مصرف زیاد آن خوردداری شود و به صورت کنترل شده و مناسب از گیاه رزماری استفاده شود ثانیاً بهتر است در کنارِ این نوع خوراکی از مصلحات آن مانند سکنجبین، انجیر، مویز و عسل استفاده شود.

مضرات و موارد منع مصرف گیاه رزماری

با همه ی خواصی که از گیاه رزماری نام برده شد،باید توجه داشته باشید که گیاه رزماری می‌تواند مضراتی داشته باشد.

در ادامه به این مضرات می‌پردازیم:

• افراد مبتلا به صرع میبایست از مصرف دمنوش و همچنین برگ های تازه گیاه رزماری خودداری کنند؛ زیرا مصرف گیاه رزماری برای این افراد میتواند به نحوی سبب تشدید بیماری شود.
• مصرف گیاه رزماری به صورت کنترل نشده میتواند موجب افزایش حساسیت به نور خورشید شود.
• توجه داشته باشید که روغن رزماری تنها برای استعمال خارجی میباشد و نباید آن را به عنوان روغن خوراکی مصرف نمایید.
• مصرف گیاه رزماری به مقدار زیاد میتواند سبب تحریک کلیه ها شود.
• گیاه رزماری دارای عناصر شیمایی است که مانند آسپیرین هستند. بنابراین توصیه میشود افرادی که به آسپیرین آلرژی دارند از مصرف گیاه رزماری خودداری کنند.
• مصرف گیاه رزماری به مدت طولانی مضر خواهد بود.
• خانم های باردار اگر بدون مشورت پزشک خود از گیاه رزماری استفاده کنند، ممکن است سبب سقط جنین شود.
• افراد مبتلا به فشار خون نیز میبایست از مصرف دمنوش و همچنین برگ های تازه گیاه رزماری خودداری کنند؛ زیرا مصرف گیاه رزماری برای این افراد میتواند به نحوی سبب تشدید بیماری شود.
• مصرف گیاه رزماری به مقدار زیاد میتواند باعث استفراغ شود.
• در مواردی مصرف بیش از اندازه گیاه رزماری باعث قرمزی پوست شده است.
• افرادی که دارای مزاج گرم هستند بهتر است از گیاه رزماری استفاده نکنند. زیرا مصرف موضعی آن در برخی از افراد سبب حساسیت پوستی میشود.
• خانوم های باردار و شیرده نیز بهتر است از مصرف گیاه رزماری خودداری کنند.
• مصرف گیاه رزماری به مقدار زیاد میتواند سبب واکنش های آلرژیک شود.