احتمالا با شنیدن نام شیرین بیان، طعم شیرین در خاطرتان بیاید اما جالب است بدانید که شیرین بیان طعم تلخی دارد. عرق شیرین بیان از گیاه شیرین بیان و به روش تقطیر گرفته می شود. عرق شیرین بیان خواص و فواید متعددی دارد که بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
شیرین بیان گیاهی است با ریشه های بلند که در زیر زمین به صورت افقی پخش می شوند. این گیاه ابتدا بومی اروپا بوده و به تدریج در آسیا و دیگر نواحی جهان روییده است. می توان گفت که چین بیشترین استفاده دارویی از شیرین بیان را به عمل آورده و از آن در درمان بسیاری از بیماری ها کمک گرفته است.
شیرین بیان با نام علمی گلابرا گلیسیریزا (Glycyrrhiza glabra) که نامی یونانی است، در طب سنتی کاربردهای فراوانی دارد و مورد توجه ویژه اسساتید و طبیبان طب سنتی قرار گرفته است. از شیرین بیان عصاره گیری نیز می شود و عرق شیرین بیان هم یکی دیگر از محصولات پرخاصیت این گیاه است.
شیرین بیان در ایران و در شهرهایی همچون کردستان، فارس و خراسان ،آذربایجان شرقی و غربی به صورت خودرو رشد می کند.
طعم تلخ شیرین بیان را می توان به دلیل شیرینی بیش از اندازه آن دانست. درواقع میزان شیرینی آن به حدی زیاد است که به تلخی می زند. عصاره شیرین بیان سیاه و خمیری شکل و شبیه به تریاک است و حتی در بو و مزه نیز شباهت زیادی به تریاک دارد. شیرین بیان یک قند طبیعی و بدون عارضه است که در ترکیب داروهای مورد نیاز دیابتی ها زیاد استفاده می شود.
همچنین در صنعت غذا، برای شیرین کردن محصولاتی همچون نوشابه و شکلات مورد استفاده قرار می گیرد.
در این مطلب شما با طبع، خواص، مضرات و مصلح عرق شیرین بیان آشنا می شوید.
طبع عرق شیرین بیان در طب سنتی
به گواه منابع معتبر طب سنتی در ایران و جهان، عرق شیرین بیان دارای طبع گرم و خشک است. مصرف عرق شیرین بیان به میزان یک استکان کوچک و سه بار در روز، قبل یا بعد از وعده های غذایی بلامانع است. اما افراد دارای مزاج گرم بهتر است احتیاط بیشتری در مصرف این عرق گیاهی داشته باشند.
خواص طبی و درمانی عرق شیرین بیان
معده: شیرین بیان در مجامع شنتی و از گذشته به عنوان یک داروی موثر برای تسکین درد معده مورد استفاده قرار می گرفته. عرق شیرین بیان با داشتن خواص ضد التهابی، موجب ترمیم آسیبهای ریز و درشت دیواره معده می شود و از این طریق درد و ناراحتی های معده را تسکین می دهد. عرق شیرین بیان همچنین موجب بهبود گوارش و بهبود هضم می شود. از زخم معده پیشگیری می کند و در درمان آن نیز موثر است.
تنفس: عرق شیرین بیان خلط آور است و موجب پاکسازی مجاری تنفسی از خلط های اضافی و مزاحم می شود. به این ترتیب تنفس را بهبود می بخشد و از انسداد مجاری تنفسی پیشگیری می کند که در نهایت منجر به تقویت ریه و درمان بیماری ها و اختلالات تنفسی می شود.
افسردگی: عرق شیرین بیان ترشح آدرنالین و کورتیزول در بدن را به حد تعادل می رساند و از کم یا زیاد شدن میزان این هورمونها در بدن جلوگیری می کند. از آنجایی که بسیاری از اختلالات روحی و روانی مانند اضطراب و افسردگی و ... ریشه در اختلالات هورمونی و تنظیم نبودن میزان آنها در بدن دارد، عرق شیرین بیان در جهت رفع این اختلال و درمان افسردگی به کمک بشر آمده است.
پوست و مو: عرق شیرین بیان ترشح چربی اضافه در پوست سر را متوقف می کند و از این طریق در درمان شوره سر موثر است. همچنین باعث حفظ سلامت پیاز مو ها می شود و ریزش مو را کاهش می دهد. عرق شیرین بیان در درمان اگزما و تحریکات پوستی و حساسیت ها موثر است.
از دیگر خواص پرشمار عرق شیرین بیان می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- ضد سرطان است.
- ضد ویروس و ضد باکتری است.
- مانع پوسیدگی دندان می شود.
- از التهاب و عفونت لثه ها جلوگیری می کند.
- از ابتلا به آلزایمر پیشگیری می کند.
- عملکرد مغز را بهبود می بخشد.
- موجب تقویت هوش و حافظه می شود.
- اختلالات نعوظ و انزال را در مردان برطرف می کند.
- موجب افزایش اسپرم می شود.
- ناباروری در مردان را کاهش می دهد.
- بنظر می رسد که در درمان آلرژی ها و بیماری های آلرپژیک موثر است.
- یبوست را درمان می کند.
- نفخ را کاهش می دهد.
- در درمان ورم معده موثر است.
- سرشار از فیبر است.
- در کاهش وزن موثر است.
- کک و مک پوست را از بین می برد.
- موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
- در درمان جوش، آکنه و بهبود جای زخم و جوش روی پوست موثر است.
- بدن را سم زدایی می کند.
- در درمان آفتاب سوتگی موثر است.
- کبد را پاکسازی می کند.
- در درمان کبد چرب موثر است.
- دردهای قاعدگی را کاهش می دهد.
- عوارض و علائم یائسگی را کاهش می دهد.
- در درمان سرطان پروستات موثر است.
- اسیدمعده و رفلاکس را کاهش می دهد.
- اضطراب و استرس را کاهش می دهد.
عوارض و مضرات عرق شیرین بیان
مبتلایان به مشکلات و بیماری های قلبی از این عرق استفاده نکنند.
افراد مبتلا به بیماری فشار خون عرق شیرین بیان نخورند.
موجب کاهش دفع سدیم می شود و مافزایش دفع پتاسیم می شود. این امر موجب کاهش دفع آب از بدن و تورم و دست و پاها می شود.
خانم های مبتلا به سرطان سینه و فیبروم رحم و سرطان تخمدان و بیماری های این چنینی نباید عرق شیرین بیان مصرف کنند. چرا که این عرق با تاثیر بر ترشح هورمون استروژن موجب شدت گرفتن بیماری ها می شود.
مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی باید به مقدار کم، همراه با احتیاط، و تحت نظر پزشک باشد.
مصلح عرق شیرین بیان چیست؟
کتیرا و عناب مصلح عرق شیرین بیان هستند و از آسیب به کلیه جلوگیری می کنند. عرق کاسنی همچنین مصلح خوبی برای عرق شیرین بیان است.
