شربت ریواس از میوه ای با همین نام تهیه می شود. شربت ریواس اگرچه ممکن است نسبت به شربت های دیگر شهرت کمتری داشته باشد اما خواص فراوانی دارد که پرداختن به آن خالی از لطف نیست.
ریواس گیاهی است از تیره هفت بندیان که از پیش از میلاد مسیح به عنوان دارو و در درمان بیماری ها مصرف می شده. برگ و ساقه ریواس قابل خوردن و دارای خواص متفاوتی هستند. ساقه ریواس ترش مزه و بسیار پر طرفدار است و بصورت خام یا پخته در غذا ها مصرف می شود. اما برگ های آن مسموم کننده هستند و برای بدن مضر است.
ریواس بصورت دیمی و اغلب در مناطقی که گل لاله رشد می کند می روید و غالبا در فروردین ماه برداشت می شود. بیشترین میزان ریواس در کشور، در شهرستان گناباد کشت و برداشت می شود.
ریواس اغلب به دلیل مزه ترش و دلچسب آن طرفدار دارد. در این مقاله در مورد طبع و خواص شربت ریواس بیشتر خواهید آموخت.
طبع شربت ریواس در طب سنتی
بر طبق منابع طب سنتی ایرانی اسلامی، ریواس دارای مزاج سرد و خشک است. به همین دلیل شربت ریواس نیز طبع سرد دارد. میزان سردی و خشکی ریواس، در شربت آن کاهش پیدا می کند و به دلیل استفاده از شکر، طبع آن به سمت معتدل و مرطوب سوق پیدا می کند.
اگر در تهیه شربت ریواس به جای شکر از عسل یا نبات استفاده کنید، سردی آن کاملا گرفته می شود و طبع آن معتدل خواهد شد.
مصرف شربت ریواس در تابستان و ایام گرم و همچنین برای افراد گرم مزاج فواید بیشتری دارد.
خواص شربت ریواس از منظر طب سنتی
- منبعی غنی از ویتامین ث است.
- مواد معدنی زیادی از جمله کلسیم،؛ پتاسیم، آهن و منگنز در ترکیبات آن یافت می شود.
- تقویت کننده قلب است.
- تقویت کننده اعصاب است.
- بالا برنده سوخت و ساز بدن است و به کاهش وزن کمک می کند.
- جذب چربی از روده را کنترل و تنظیم می کند.
- خونریزی معده و روده را کاهش داده و درمان می کند.
- در رفع اختلالات قاعدگی در زنان و دختران موثر است.
- ورم ملتحمه چشم را کاهش می‌دهد.
- ترمیم زخم ها و جراحات و سوختگی ها را آسان می کند و به درمان عفونت های سطحی کمک می کند.
- شادی آور و ضد افسردگی است.
- ترشح انسولین از لوزالمعده را تحریک کرده و افزایش می دهد و در کاهش قند خون دیابتی ها موثر است. (ریواس تازه یا آب ریواس بدون شکر)
- تصفیه کننده خون است.
- در رفع جوش و آکنه و دمل موثر است.
- شهوت را کاهش می دهد.
- زخم و آفت دهان را کاهش داده و درمان می کند.
- در درمان سرگیجه موثر است.
- وزوز گوش را متوقف می کند.
- اسید معده را تنظیم و متعادل می کند.
- حالات وسواسی و استرسی افراد حساس را کاهش می دهد.
- قابض است.
- تقویت کننده کبد است.
- باکتری های مضر دستگاه گوارش را از بین می برد.
طرز تهیه شربت ریواس طبیعی و خانگی
برای تهیه شربت ریواس در خانه به این نسبت از مواد نیاز دارید:
- یک و نیم کیلو ریواس تازه
- 2 لیوان آب
- 4 لیوان شکر یا 2 لیوان عسل
- ساقه تازه نعنا یا پونه (دلخواه)
ابتدا باید ریواسها را خوب بشویید و سپس پوست آنها را بکنید. بهتر است بعد از پوست کندن دوباره ریواسها را بشویید.
بعد از شست و شو ریواسها را در یک قابلمه مناسب ریخته و به آن دو لیوان آب اضافه کنید و روی شعله بگذارید تا حدود 15 تا 20 دقیقه بپزد.
حالا شعله را خاموش کرده و آب ریواس ها را صاف کرده و در ظرفی جداگانه بریزید. در این حالت باید حداقل 2 لیوان آب ریواس داشته باشید.
حالا شکر را به آب ریواس گرم اضافه کرده و هم بزنید. دیگر نیازی نیست ظرف را روی شعله بگذارید. تنها باید در فواصل زمانی حدود 15 دقیقه ای شربت را هم بزنید تا شکر کاملا در آن حل شود. می توانید به جای شکر از عسل استفاده کنید.
در آخر باید ساقه های تازه نعنا یا پونه را در ظرف شربت انداخته و در ظرف را ببندید و دست کم برای 12 ساعت در یخچال نگه دارید. در این زمان هم شکر کاملا در شربت حل می شود و هم نعنا و پونه عطر و طعم خود را به شربت می دهند.
می توانید در این ساعات نیز گاهی شربت را به هم بزنید. حالا شربت ریواس خنک و معطر شما آماده است. نوش جان!
عوارض و مضرات ریواس و شربت ریواس
زیاده روی در مصرف ریواس و شربت ریواس به دلیل داشتن مقادیر بالای اگزالیک اسید باعث اختلال در جذب کلسیم و احتمال بروز پوکی استخوان می شود.
مصرف بی رویه ریواس و شربت ریواس به دستگاه گوارشی آسیب می زند.
افراد مبتلا به مشکلات کلیوی بهتر است از مصرف شربت ریواس و ریواس خودداری کنند.
در صورت ابتلا به سنگ کلیه، مشکلات مثانه، درد در سینه، سرفه و آسم و... نباید بدون مشورت پزشک شربت ریواس مصرف کنید.
افراد مبتلا به نارسایی های قلبی نباید بی رویه ریواس مصرف کنند.
مصلح شربت ریواس چیست؟
در منابع طب سنتی از عسل، انیسون، مویز و پوره نبات به عنوان مصلحات ریواس یاد شده است. از همین مصلحات می توان بعد از مصرف شربت ریواس نیز استفاده کرد.
