یک گیاه گل‌دار است که در اقلیم‌های سرد و مرتفع اروپا و آسیا رشد می‌کند. دیگر نامهای این گیاه شامل ریشۀ قطبی، ریشۀ طلایی، تاج پادشاه، و ریشۀ رُز است.
رودیولا روزیا در طب سنتی و مشخصاً در روسیه، اسکاندیناوی، و دیگر نواحی سرد و کوهپایه‌ای سالیان سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طبع رودیولا چیست؟
چنانچه در رابطه با طبع رودیولا سوالاتی نظیر: طبع رودیولا چیست؟ و یا، طبع رودیولا گرم است یا سرد؟ و یا حتی، طبع رودیولا تر است یا خشک؟ سوالاتی برای شما پیش آمده است، خوب است بدانید که طبع رودیولا سرد و تر است.
بنابراین رودیولا برای گرم مزاجان مناسب بوده و توصیه می شود سرد مزاجان در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.
خواص بی نظیر رودیولا
خواص ضد سرطانی
سالیدروساید یک جزء قوی رودیولا است که به دلیل خواص ضد سرطانی آن مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان می دهند که سالیدروساید از رشد سلول های سرطانی ریه، مثانه، معده و روده جلوگیری می کند.
بنابراین محققان معتقدند که رودیولا در درمان بسیاری از انواع سرطان مفید خواهد بود. با این وجود تاکنون مطالعات انسانی در دسترس نبوده و مشخص نیست که رودیولا به درمان سرطان در انسان ها کمک کند.
رفع خستگی
خستگی ذهنی و جسمی با یکدیگر متفاوتند اما معمولا این دو با هم ظاهر می شوند. کمبود خواب، استرس و اضطراب عوامل موثر در بروز خستگی در فرد هستند. این موارد سبب بروز احساس خستگی جسمی و روحی خواهند شد.
گیاه رودیولا روزا به دلیل خواص آداپتوژنی خود موجب رفع خستگی می شود. در یک مطالعه تحقیقاتی، 100 نفر دارای علائم خستگی مزمن به صورت روزانه 400 میلی گرم رودیولا را به مدت 8 هفته دریافت کردند.
نتایج بدست آمده پیشرفت های چشمگیری در موارد فوق را نشان داد: کاهش علائم استرس، کاهش خستگی، افزایش تمرکز، بهبود کیفیت زندگی، بهبود خلق و خو. بهبودی حاصل پس از یک هفته درمان مشاهده شده و تا هفته آخر رو به پیشرفت بودند.
کاهش استرس
همانگونه که پیشتر عنوان شد، گیاه رودیولا روزا برای مدت هاست که با عنوان آداپتوژن شناخته می شود. بواسطه خواص آداپتوژن رودیولا، این گیاه فواید ضد استرس دارد. در واقع این ماده طبیعی مقاومت بدن را در برابر استرس به روش های غیرخاصی افزایش می دهد.
مصرف آداپتوژن ها در مواقع استرس زا به بدن کمک می کند تا شرایط استرس زا را بهتر مدیریت کند. از دیگر فواید رودیولا این است که علائم فرسودگی شغلی که در هنگام استرس مزمن ایجاد می شود را بهبود می بخشد.
یک مطالعه شامل 118 فرد مبتلا به فرسودگی شغلی مرتبط با استرس که روزانه 400 میلی گرم رودیولا به مدت 12 هفته مصرف کردند نشان داد که آنها بهبود علائم مختلفی از جمله استرس و افسردگی را تجربه کردند. بیشترین پیشرفت این افراد در هفته اول رخ داد و در طول مطالعه ادامه یافت.
محققان خاطرنشان کردند که این اولین کارآزمایی برای بررسی نتایج درمانی مصرف رودیولا جهت فرسودگی شغلی بود. آنها این نتایج را امیدوارکننده دانسته و آزمایشات بیشتری را توصیه کردند.
کاهش علائم افسردگی
افسردگی یک بیماری شایع و جدی است که بر احساس و عملکرد فرد تاثیر منفی خواهد داشت. افسردگی زمانی رخ می دهد که مواد شیمیایی در مغز از جمله انتقال دهنده های عصبی دچار عدم تعادل شوند.
متخصصان اغلب از داروهای ضد افسردگی به جهت کمک به این عدم تعادل مواد شیمیایی مغز استفاده می کنند. یکی از فواید گیاه رودیولا روزا، خواص ضد افسردگی آن است که به تعادل انتقال دهنده های عصبی مغز کمک کند.
مطالعه ای اثرات رودیولا را با داروی ضد افسردگی سرترالین (با نام تجاری Zoloft) مقایسه کرد. 57 فرد مبتلا به افسردگی در این مطالعه به طور تصادفی و برای 12 هفته رودیولا، سرترالین و دارونما دریافت کردند. با اینکه رودیولا روزا و سرترالین هر دو باعث کاهش علائم افسردگی شدند اما سرترالین تاثیر بیشتری در این وضعیت داشت. با این وجود رودیولا عوارض جانبی کمتری ایجاد کرده و بهتر تحمل شد.
بهبود عملکرد مغز
ورزش، تغذیه مناسب و خواب راحت روش های مطمئن جهت تقویت عملکرد مغز هستند.بعضی از مکمل ها از جمله رودیولا روزا نیز دارای فواید تقویتی برای عملکرد مغز هستند. یک بررسی بر روی 36 مطالعه حیوانی نشان داد که رودیولا می تواند به بهبود عملکرد مغز از نظر یادگیری و حافظه کمک کند.
مطالعه دیگری بر روی دانشجویان پرستاری انجام شد و نشان داد که مصرف مکمل ریشه طلایی پس از 42 روز، به کاهش خستگی روحی و جسمی کمک می کند.یک مطالعه حیوانی نشان داد که فقط مصرف یک دوز رودیولا به بهبود عملکرد حافظه کمک کرده و خواص ضد افسردگی دارد. این امر نشان داد که ریشه طلایی می تواند به عنوان ابزار خوبی برای افزایش شناخت و مقابله با اختلالات خلقی تبدیل شود.
بررسی دیگر نشان داد که فواید درمانی رودیولا برای بسیاری از بیماری های مرتبط با سن مفید خواهد بود. البته محققان در این مورد و برای پر کردن فاصله نتایج تجربی و کاربردهای بالینی آن به مطالعات بیشتری نیاز دارند.
بهبود عملکرد ورزشی
برخی افراد مدعی هستند که رودیولا با کاهش خستگی جسمی و روحی و افزایش فعالیتآنتی اکسیدانی به بهبود عملکرد ورزشی کمک می کند.
با این وجود نتایج تحقیقات متناقض هستند.از دید مثبت یک مطالعه حیوانی نشان داد که رودیولا می تواند قدرت عضلانی موش ها را بهبود ببخشد. در این مطالعه به موش ها پس از یک تمرین استقامتی عصاره رودیولا روزیا به همراه ترکیب دیگری از رودیولا به نام Rhaponticum carthamoides (Rha) داده شد.
مطالعه دیگری نشان داد که مصرف رودیولا عملکرد ورزشی مردان جوان، فعال و سالم را بهبود بخشیده و زمان ریکاوری را کوتاه می کند. همچنین رودیولا باعث افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی شده اما تاثیری بر استقامت کلی نخواهد داشت. برخی مطالعات نیز نشان داده اند که رودیولا باعث بهبود عملکرد بدن خواهد شد.
مرکز ملی بهداشت تکمیلی و یکپارچه اعلام کرده است که شواهد کافی از مطالعات انسانی برای نتیجه گیری در مورد مفید بودن رودیولا به منظور بهبود سلامتی وجود ندارد. بخشی از این امر به آن دلیل است که محققان هنوز رودیولا را به طور کامل نمی شناسند و از عملکرد آن بر انسان کاملا مطلع نیستند.
مناسب برای کنترل دیابت
دیابت زمانی رخ می دهد که بدن دچار کاهش توانایی تولید یا واکنش به هورمون انسولین شده و در نتیجه سطح قند خون افزایش یابد.
اغلب افراد مبتلا به دیابت از تزریق انسولین یا داروهایی استفاده می کنند که حساسیت انسولین را افزایش داده و سطح قند خون را بهتر مدیریت می کنند. جالب است بدانید که تحقیقات حیوانی نشان می دهند که رودیولا می تواند به بهبود دیابت کمک کند.
بر اساس این تحقیقات، ترکیب سالیدروساید موجود در رودیولا از موش ها در برابر دیابت و نفروپاتی دیابتی (بیماری کلیوی) محافظت می کند.
البته این تحقیقات بر روی موش ها انجام شده و برای تائید قطعی به مطالعات انسانی نیاز است.
در صورت ابتلا به دیابت و تمایل به مصرف رودیولا باید با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.
مضرات و منع مصرف های رودیولا
رودیولا گیاهی سالم و بدون ضرر برای افراد مختلف است؛ اما باید توجه داشته باشید که زیاده روی در مصرف هر گیاه دارویی میتواند عوارضی را به دنبال داشته باشد.
این در حالی است که، با مصرف به اندازه ی این گیاهان، نه تنها عوارضی پیش نخواهد آمد، بلکه برای شما مفید واقع خواهند شد؛ اما چنانچه در مصرف هر نوع گیاه دارویی زیاده روی کنید، امکان دارد تمامی مزایای آن، به معایب تبدیل شود.
بنابراین، مضراتی که در ادامه برای گیاه رودیولا بیان خواهیم کرد، به دلیل مصرف بیش از اندازه ی این گیاه دارویی، و یا به دلیل حساسیت برخی افراد به گیاه رودیولا خواهد بود. این عوارض و ممنوعیت ها شامل موارد زیر میشوند:
- خانم های شیرده و باردار به هیچ عنوان مصرف نکنند.
- مصرف رودیولا در اواخر روز و هنگام خواب مناسب نمی باشد. چرا که از خوابیدن جلوگیری می کند.
- مصرف بی موقع یا زیاد این گیاه ممکن است سرگیجه، دلشوره و خشکی دهان را به وجود اورد.
- گیاه ریشه طلایی ممکن است به اثرات محرک کافئین بیافزاید.
- همچنین ممکن است اثرات داروهای ضد اضطراب، آنتی بیوتیک و ضد افسردگی را افزایش دهد.
- رودیولا ممکن است در دوزهای بالاتر بر تجمع پلاکتی تأثیر بگذارد و نیز ممکن است با قرص های ضد بارداری تداخل داشته باشد.
- گیاه ریشه طلایی ممکن است با داروهای دیابت یا تیروئید نیز تداخل داشته باشد.
مصلحات رودیولا چه چیزهایی هستند؟
با توجه به طبع سرد گیاه رودیولا، توصیه میشود که سرد مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل عرق آویشن، دمنوش دارچین و عرق بادرنجبویه میشود مصرف کنند تا طبع و مزاج رودیولا اصلاح شود.
