پژوهشگران در یافته‌ای تصادفی و بی‌نظیر، مشاهده کرده‌اند که اورانگوتان نر وحشی سوماترایی، زخم خود را با گیاهی دارویی درمان می‌کند. آیا این رفتار، نشانه‌ای از آموزش تجربه در اورانگوتان‌ها است یا دلیلی بر گیاه‌درمانی غریزی در انسان‌تباران؟
جدول دسترسی سریع
تاکنون، محققان شاهد حیواناتی بوده‌اند که از گیاهان برای خوددرمانی استفاده می‌کنند، اما چنین مشاهداتی نادر بوده است. میمون‌های بزرگ از گیاهان برای درمان عفونت انگلی و درد عضلانی استفاده می‌کنند. به‌تازگی مشاهده شده که شامپانزه‌ها حشرات را به زخم خود می‌مالند. بااین‌حال، درمان زخم با یک ماده فعال زیستی تاکنون دیده نشده بود. جزئیات بیشتر را می‌توانید در گزارش «بروز یک رفتار انسانی، برای اولین‌بار در اورانگوتان‌ها» بخوانید.
زیست‌شناسان شناختی و تکاملی به‌تازگی یک اورانگوتان سوماترایی نر وحشی را در حال درمان زخم فعال روی صورت خود در یک مکان تحقیقاتی در اندونزی مشاهده کردند.
کارولین شوپلی (Caroline Schuppli) و ایزابل لامر (Isabelle Laumer) در مشاهدات روزانه خود از ۱۵۰ اورانگوتان سوماترایی که به‌شدت در معرض خطر انقراض قرار دارند، متوجه شدند که یکی از نرها به نام «راکوس»، خود را با برگ‌های گیاه آکار (Fibraurea tinctoria) درمان می‌کند که به داشتن خواص دارویی معروف است. راکوس، زخمی روی صورت برداشته بود که به‌احتمال‌زیاد طی دعوا با نری دیگر ایجاد شده است.
جزئیات خوددرمانی اورانگوتان
راکوس پس از جویدن این گیاه، مایع حاصل را به مدت حدود هفت دقیقه روی زخم گونه خود قرار می‌داد. سپس آن را با برگ‌ها می‌پوشاند و به خوردن گیاه ادامه داد. زخم طی ۵ روز بسته شد و در عرض یک ماه، کاملاً بهبود یافت.
جالب اینجاست که راکوس هنگامی‌که زخمی بود، بیش از حد معمول استراحت می‌کرد. خواب به‌طور مثبت بر بهبود زخم تأثیر می‌گذارد، زیرا ترشح هورمون رشد، سنتز پروتئین و تقسیم سلولی در طول خواب افزایش می‌یابد. کل فرآیند، زمان قابل‌توجهی را به خود اختصاص داد. ازآنجایی‌که راکوس از آکار به‌طور خاص برای مراقبت از زخم استفاده می‌کرد، محققان می‌توانستند بفهمند که او قصد دارد خودش را معالجه کند و روش او کارآمد است.
انسان‌هایی که در جنگل‌های استوایی جنوب‌شرقی آسیا زندگی می‌کنند، از آکار برای اثرات ضددرد و تب‌بُری استفاده می‌کنند. این گیاه در طب سنتی، بیماری‌های متنوعی را درمان می‌کند. بررسی‌ها وجود موادی را در آن نشان می‌دهد که می‌دانیم دارای فعالیت‌های ضدباکتریایی، ضدالتهابی، ضد قارچی، آنتی‌اکسیدانی و سایر فعالیت‌های زیستی مرتبط با بهبود زخم هستند.
این اولین درمان فعال زخم با یک ماده فعال زیستی است که تاکنون مشاهده شده و محققان پیش‌ازاین هرگز شاهد چنین رفتاری نبوده‌اند، زیرا برخورد با حیوان زخمی آن هم در محیطی که حاوی گیاهان دارویی است، اتفاق بسیار نادری است.
پژوهشگران نمی‌دانند که آیا راکوس پیش‌ازاین نیز چنین عملی را انجام داده است یا خیر. آن‌ها همچنین نمی‌توانند تأیید کنند که آیا او این روش را از دیگرر اورانگوتان‌های مقیم زادگاهش آموخته است یا خیر. نرهای اورانگوتان پس از رسیدن به سن بلوغ، مسافت‌هایی طولانی را می‌پیمایند تا خانه جدیدی پیدا کنند. شوپلی فرض می‌کند که سایر اورانگوتان‌ها نیز می‌توانند رفتار مشابهی از خود نشان دهند. آنچه به‌طورقطع شناخته شده است؛ این است که راکوس اولین مدیریت فعال زخم را با ماده فعال زیستی نشان داده است.
رفتار غریزی؟
اولین شواهد مستند از درمان زخم توسط انسان در نسخه خطی پزشکی متعلق به ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد ظاهر شده است. میمون‌های بزرگ آفریقا و آسیا نیز از زخم‌های خود مراقبت می‌کنند، بنابراین شاید ما عملکردی غریزی داریم که به ما امکان می‌دهد تا گیاهان و قارچ‌های دارای خواص دارویی را بشناسیم و خود را درمان کنیم.
اما راکوس چگونه می‌دانست که باید به سراغ آکار برود و چنین درمانی را انجام دهد؟ او فرآیند نسبتاً پیچیده‌ای را انجام داد که سؤالات بسیاری را به وجود می‌آورد. ما ممکن است به‌طور طبیعی به سمت گیاهانی که دارای مواد مغذی یا خواص درمانی هستند، جذب شویم.
منبع: خبرآنلاین