زرشک از درختچه هایی پر تیغ و با ارتفاع بین 1 تا 5 متر برداشت می شود. میوه ای بیضی شکل، قرمز رنگ و ترش مزه که بخاطر طعم دلنشینش طرفداران زیادی دارد. بوته زرشک در اواخر بهار و اوایل تابستان شکوفه می دهد. غنچه ها ابتدا زرد رنگ و در پاییز به رنگ قرمز تیره در می آیند.
ایران بزرگترین تولید کننده زرشک در دنیاست و خراسان جنوبی مهمترین شهر ایران در تولید زرشک است.
زرشک علاوه بر اینکه در طبخ غذاهای زیادی مورد استفاده قرار می گیرد، به دلیل داشتن خواص دارویی فراوان نیز مورد توجه حکما و طبیبان و پزشکان است. در این مقاله کوشیده ایم مطالب مفیدی در خصوص طبع و خواص زرشک در طب سنتی ایرانی اسلامی در اختیار شما قرار دهیم.
فهرست محتوای متن
طبع زرشک در طب سنتی ایرانی اسلامی
طبع زرشک در منابع طبی سرد و خشک ذکر شده و درجه سردی آن سه است. درجات سردی و خشکی مجموعا چهار درجه هستند. بنابراین میزان سردی زرشک بالاست و از این جهت مصرف آن در افراد سوداوی و افرادی که غلبه سودا دارند، ایجاد عوارض خواهد کرد. درمقابل برای گرم مزاجان بخصوص افراد با طبع گرم و تر(دموی) بسیار مفید بوده و موجب تسویه خون در آنها می شود.
خواص بی نظیر زرشک در طب سنتی
- کاهنده وزن است
- برای افراد مبتلا به دیابت نوع دوم مفید است
- برای درمان سنگ کلیه مفید است
- برای درمان کبد چرب و کبد گرم در گرم مزاجان مفید است
- برای شادابی پوست و از بین بردن جوشهای گرم موثر است.
- کبد و کلیه را شست و شو می دهد.
- عطش و حرارت بدن را کاهش می دهد
- غلظت خون را کم کرده و خطر سکته های قلبی را کاهش می دهد.
- از بروز عفونت ها جلوگیری می کند.
- ضد التهاب است.
- برای بهبود گلودرد، سینوزیت، برونشیت ریه و گرفتگی بینی مفید است.
- برای درمان عفونت های قارچی یک گزینه مناسب است.
- اسهال را درمان می کند.
- سوءهاضمه و مشکلات گوارشی را کاهش می دهد
- فشار خون بالا را کنترل می کند.
- کلسترول بالا را کاهش می دهد.
درمان اسهال با زرشک
زرشک با داشتن فیبر و کربوهیدرات بالا، همچنین مقدار قابل توجهی بربرین، یک درمان خوشمزه و فوری برای اسهال است! غلظت بالای بربرین در زرشک باعث کنذی ترشح مدفوع از دیواره روده می شود و به این ترتیب اسهال را کاهش داده و درمان می کند.
مصلح زرشک چیت؟
میخک، شکر سرخ و شیرینی های طبیعی از جمله مصلحات زرشک هستند که در منابع طب سنتی ذکر شده اند.
عوارض و مضرات مصرف زرشک
- مصرف زیاد زرشک باعث نفخ می شود.
- افرادی که سرفه می کنند بهتر است زرشک را مصرف نکنند یا همراه عسل مصرف کنند.
- مصرف بی رویه آن ناراحتی های گوارش و معده ایجاد می کند و جذب ویتامین B را دچار اختلال می کند.
- مصرف آن در کودکان و در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاز و همراه با مشورت پزشک باشد.
- مصرف مداوم آن ایجاد حساسیت می کند که علایم آن یجی، خون‌دماغ، اسهال، تحریک کلیوی و نفریت است.
- همچنین مصرف زرشک باعث ایجاد تداخل با برخی داروها می شود. چنانچه هرکدام از داروهایی که در دسته زیر هستند مصرف می کنید، بهتر است پیش از مصرف زرشک و مشتقات آن با پزشکتان مشورت کنید:
- آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد انعقاد خون، آنتی هیستامین ها، داروهای دیابت، داروهای فشار خون و دیورتیکها