یکی از عمده ترین غلات در جهان ، که نزدیک به 5000 سال درجهان مورد استفاده مردم قرار گرفته است، برنج میباشد. برنج در دو نوع سفید و قهوه ای کشت میشود . حدود نود درصد برنج جهان از آسیا تهیه میشود.

محصولات بسیاری که از برنج میتوان تهیه کرد : به صورت پلو ، روغن سبوس برنج ،  شیر برنج ، پودر برنج در تهیه فرنی میباشد .

مزاج برنج و طبع برنج در طب سنتی :

مزاج برنج در گرمی و سردی معتدل است ودر تری و خشکی اندکی به سمت خشکی میرود.

خواص برنج در طب سنتی ایرانی اسلامی:

1 ) حفظ سلامت پوست :

آب برنج باعث نرمی و رطوبت و شادابی پوست و جلو گیری از پیری میگردد .

2 ) خون ساز می باشد .

3 ) بهبود عملکرد سیستم گوارشی  :

برای رفع یبوست بهتر است ، برنج را از شب تا صبح خیس کرده و آب آن را بنوشید .

در درمان پیچش شکم ، اسهال خونی و زخم روده مناسب است .

4 ) بدنسازی :

زیبایی اندام ، عضلات زیبا و خوش فرم آرزوی هر فردیست که با تمرینات ورزشی میتواند از آب برنج ، که

دارای اسید آمینه زیادی میباشد و موجب عضله سازی میگردد استفاده نماید .

5 ) درمان جوش و لک صورت :

آب برنج ازبین برنده با کتری هایی است که جوش صورت وآکنه را از بین می برد .

یک تکه پنبه را به آب برنج بمالید و روی جوش قرار دهید. به مرور زمان قرمزی و التهاب جوش ها از بین

میروند .

6 ) درمان شوره سر :

شوره سر در افراد ایجاد ناراحتی میکند ، آب برنج وقتی به موها و پوست سر اسپری شود ، باعث ازبین بردن باکتری ها میشود .

7 ) تب بر:

آّب برنج به علت این که دمای بدن را تنظیم میکند ، برای کسانی که تب دارند ، باعث کاهش تب میشود .

8 ) تقویت موی سر:

آّب برنج اصطکاک موها را کاهش میدهد . از آسیب دیدگی و شکستگی موها جلوگیری میکند .

ریشه مو را تقویت کرده و ریزش مو را ازبین میبرد .

9 ) تقویت سیستم ایمنی بدن :

آب برنج دارای ویتامین A و C و دارای آنتی اکسیدان میباشد ، که بدن را در برابر انواع بیماری ها مقاوم

می کند .

آب برنج دارای مقدار زیادی کربوهیدرات و نشاسته است ، که نوشیدن آب برنج برای چاقی صورت و بدن

موثر می باشد .

10 ) رشد جنین :

آب برنج در افزایش وزن جنین و همین طور سلامت مادر در دوران بارداری بسیار مفید است .

11 ) تقویت قلب :

یک دانه کامل است که موجب کاهش سطح کلسترول موجود در خون میباشد و از ایجاد بیماری های قلبی ، سکته مغزی جلوگیری میکند .

ویتامین ها و مواد معدنی برنج :

سبوس و جوانه موجود در برنج دارای مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی میباشند .

•  تیامیک :

دارای ویتامین B1 میباشد . تیامین ، برای تقویت ماهیچه ها ، قلب ،  سیستم عصبی و سوخت و ساز بدن مهم است .

• منگنز:

منگنز بسیار مفید برای سوخت و ساز بدن وتقویت سیستم ایمنی بدن و دارای آنتی اکسیدان بسیار فراوانی میباشد .

• نیاسین :

نیاسین دارای ویتامین B3 میباشد .

• سلنیوم :

سلنیوم بسیار مفید برای هورمون ها میباشد .

• منیزیم :

 منیزیم مناسب برای تنظیم فشار خون و سنتز پروتئین میباشد .

• کربوهیدرات :

بیشترین میزان کربوهیدرات موجود در برنج ، نشاسته میباشد . نشاسته از آمیلوز و آمیلوپکتین ساخته شده است . این ترکیبات در برنج تاثیر فراوانی در هضم مواد در بدن دارند .

• فیبر :

ازنظر مقدار فیبر در رژیم غذایی ، برنج قهوه ای نسبت به برنج سفید فیبر بیشتری دارد . که وجود فیبر در برنج موجب عملکردمثبت دستگاه گوارش می گردد .

• بوتیرات:

بوتیرات موجود در برنج ، با کاهش التهاب و ایجاد سرطان روده ، موجب تقویت و سلامت روده میگردد .

• اسید فولیک فراوان :

اسید فولیک با دارا بودن یک آنتی اکسیدان قوی دارای اثرات ضد میکروبی و التهابی میباشد و موجب بهبود بیماری های قلبی ، پیشگیری از پوکی استخوان و سرطان پستان و علائم یائسگی میگردد .

انواع برنج :

شاید جالب توجه باشد که بدانید برنج در دو رنگ سفید و قهوه ای موجود میباشد ،  برنج قهوه ای نسبت به برنج سفید، دارای فواید و مزایای بیشتری میباشد. در هر صورت هر دو برنج سفید و قهوه ای دارای مقدار زیادی پروتئین و کربوهیدرات میباشند. برنج قهوه ای شامل فیبر ، ویتامین ها ، مواد معدنی و آنتی اکسیدانها میباشد. یک دانه دست نخورده است که دارای سبوس و جوانه میباشد . برنج قهوه ای مناسب افراد دیابتی است و باعث کنترل قند خون میشود.

مضرات سبوس برنج در طب سنتی ایرانی اسلامی :

زیاده روی در مصرف سبوس برنج ، تاثیر سمی دارد که موجب سر درد و افسردگی میگردد و در زنان باردار موجب سقط جنین میگردد .

زیاده روی در مصرف برنج باعث جوش صورت ، ضعف بدن ، یبوست ، قولنج و اسیدی شدن خون میشود. سبوس برنج موجب رسوب کلسیم میگردد که بسیار خطرناک است .

طبع سبوس برنج :

در اکثر کتب طب سنتی برای سبوس برنج طبیعت معتدل ذکر شده است و این به این معناست که سبوس برنج نه گرم است نه سرد.

خواص سبوس برنج  و روغن آن:

1. دارای آنتی اکسیدان ها ویتامین های B1 ، B2 ، B5 ،  ویتامینهای آهن ، منیزیم ، فسفر، پتاسیم ، روی ، مس ، منگنز و اسیدهای چرب میباشد .
2. برای درمان کلسترول بالا مناسب است ، زیرا جذب کلسترول را کم میکند .
3. همین طور جذب کلسیم اضافی را کاهش داده و از ایجاد سنگ کلیه جلوگیری میکند .
4. باعث کاهش فشار خون در بیماران قلبی میگردد . سبوس برنج همچنین موجب کاهش وزن میگردد و یبوست را از بین میبرد ، زیرا حرکت روده را بهبود میبخشد .
5. برای درمان دیابت ، فشار خون بالا ، اعتیاد به الکل ، چاقی و ایدز مورد استفاده قرار میگیرد .
6. برای جلوگیری از بیماری های قلبی و عروقی و افزایش انرژی و بهبود عملکرد کبد به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل میکند.
7. سبوس برنج برای کاهش پوکی استخوان ، به علت داشتن منگنز و فسفر ، سبب تقویت استخوان ها میگردد .
8. بخاطر فیبر و پتاسیم سبب جلوگیری از رسوب کلسیم در بدن می گردد .
9. پیشگیری از سرطان معده ، جلوگیری از خارش پوست ، درمان سرطان روده و معده و جلو گیری از آلزایمر مفید میباشد .

مصلحات برنج در طب سنتی ایرانی اسلامی :

مصلحاتی که موجب میشود، خواص و مزاج برنج بسیار مفید واقع شوند، این است که برای جلوگیری از قولنج و گرفتگی روده ، برنج را در آب و نمک خیساند و هنگام دم کردن آن را با زعفران استفاده نمود .

مضرات و منع مصرف برنج :

• اگر آب برنج آلوده باشد ، سلامت نوزاد به خطر می اندازد .
• اگر شیر سویا با آّب برنج مخلوط شود، باعث  ایجاد حساسیت در بدن میشود .
• نوزادان و کودکان در هنگام استفاده از آب برنج باید بسیار احتیاط کنند .
• خوردن زیاد برنج اختلال عصبی ایجاد میکند، به همین خاطر بهتر است مقداری شلتوک برنج را داخل یک پارچه ریخته و در برنج قرار دهید که همراه آن پخته شود .