نعناع از آن دسته گیاهانی است که در شکل های مختلف استفاده می شود. از مصرف تازه اش در سبزی ها تا خشک شده و حتی عرق و روغن آن. نعناع گیاهی با ساقه های کوتاه و برگ های زبر و بادامی شکل است که در ارتفاعات متوسط رشد می کند. نعناع از آن دست سبزی هایی است که به راحتی و حتی در خانه های آپارتمانی قابل کاشتن است.

نعناع با طعم تند و عطر نافذش در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. هم در آشپزی و هم در طب استفاده های فراوانی دارد که در این مطلب تحت عنوان طبع و خواص نعناع در طب سنتی ایرانی اسلامی به بررسی آنها پرداخته ایم. در ادامه ابتدا با طبع نعناع آشنا می شوید و سپس برخی خواص و مضرات آن را خواهید خواند. در انتها نیز مصلحات نعنا به شما معرفی خواهند شد تا بهترین بهره را از خواص این گیاه ببرید.

 طبع نعناع سرد است یا گرم؟

نعناع دارای طبیعت گرم و خشک است و حرارت لازم در بدن سردمزاجان را به خوبی تامین می کند. گرم مزاجان هم می توانند همراه با مصلحات این گیاه پر خاصیت را مصرف کنند. البته افراد با مزاج گرم باید نسبت به رعایت اندازه در مصرف نعنا نیز دقت داشته باشند.

خواص بی شمار نعناع در طب سنتی

• نعناع گرم کننده بدن است.
• رطوبت و بلغم بدن را کم می کند. برای درمان غلبه بلغم نیز مفید است.
• سردردهایی که ریشه در سردی دارند را برطرف می کند.
• ناراحتی های معده از جمله نفخ و ورم را بهبود می دهد.
• روغن نعناع برای درمان زخم و سوختگی استفاده می شود و همچنین از عفونت جلوگیری می کند.
• برای درمان گلودرد قرقره چای یا عرق نعناع مفید است.
• تعریق را زیاد کرده و از این طریق تب را کاهش می دهد.
• نشاط آور است.
• قلب را تقویت می کند.
• رقیق کننده خون است. اما در گرم مزاجان اثر عکس دارد.
• درد دندان و لثه را تسکین می دهد. بخصوص اگر برگهای تازه آن جویده شود.
• خونریزی های ریوی را قطع می کند.
• ضد سرفه است.
• مقوی معده و روده است.
• دل درد را برطرف می کند.
• ضد سرماخوردگی است.

خواص نعنا برای درمان آسم و بیماری های تنفسی

نعناع باعث باز شدن مجاری تنفسی می شود و تنفس را بهبود می بخشد. همچنین به دلیل داشتن خواص آرامبخشی، مشکلات تنفسی ناشی از استرس و اضطراب و تنش های ذهنی را بهبود می بخشد. نعنا انسدادهای موجود در لوله بینی را برطرف می کند. اما مبتلایان به آسم باید در مورد میزان و زمان مصرف نعنا با پزشک خود مشورت کنند چرا که زیاده روی در مصرف آن ممکن است سوزش بینی و معده شود.

مصرف دم کرده نعنا یا جویدن نعنا در درمان برونشیت و مشکلات ریوی موثر است. باعث باز شدن بینی و گلو و مجاری ریه می شود و دردهای ناشی از این گرفتگی ها را تسکین می دهد. از ضماد یا پماد حاوی نعنا نیز می شود به صورت موضعی بر روی گلو و سینه استفاده کرد و با اثر گرمابخشی آن مانع از ایجاد مشکلات تنفسی در سرما شد.

خواص نعنا برای پوست و زیبایی

نعناع ضدعفونی کننده است و موجب پاکسازی کامل مو می شود. نعنا همچنین ضد خارش است و خارش ناشی از گزیدگی حشرات را تسکین می دهد. از طرفی زخم و خراشهای ایجاد شده توسط حشرات و جانوران را درمان می کند.

اگر در طبیعت با نیش زنبور یا زنبور عسل مواجه شدید، کافی است مقداری نعنا را جویده یا له کنید و سپس بر موضع گزش قرار دهید. درد و خارش آن آرام خواهد شد و محل گزش نیز ضد عفونی می شود. از نعنا در تهیه پمادها و کرم های مخصوص این کار استفاده های زیادی شده است.

خواص نعنا برای جلوگیری و درمان افسردگی

نعناع نشاط آور است همچنین به صورت طبیعی موجب تحریک اعصاب می شود. عطر نعنا محرک و انرژی آور است. بهبود تنفس به وسیله نعنا باعث اکسیژن رسانی بهتر به همه قسمت های بدن شده و در مجموع کارکرد بدن را تقویت می کند.

خوردن نعنا، بوییدن آن، استنشاق روغن یا عصاره نعنا، استفاده از روغن نعنا برای ماساژ گلو و بینی وپیشانی و حتی استفاده از بخور نعنا باعث جلوگیری و کاهش آثار افسردگی می شود. همچنین نعنا با رفع خستگی و تزریق انرژی به بدن، کسالت هارا کم کرده و نشاط را به شما برمی گرداند.

اثر نعناع در دوران شیردهی

نعناع چند تاثیر مهم و جدی در دوران شیردهی دارد:

• موجب بهبود زخم و ترک نوک سینه می شود. ماساژ روغن نعنا بر نوک سینه ها برای این کار مفید است.
• با درمان سندرم روده تحریک پذیر، بهبود گوارش و هضم و مبارزه با یبوست، موجب بهبود کیفیت شیردهی می شود.
• نفخ غذاهای مصرف شده توسط مادر را می گیرد و از بروز دل درد و نفخ نوزاد جلوگیری می کند.

نکته: مادرانی که کودک رفلاکسی دارند نباید زیاد نعنا یا عرق نعنا بخورند. مصرف زیاد نعنا باعث کاهش شیر در مادران می شود. از نعنا در دوران شیردهی به اندازه معقول و فقط به منظور حل مشکلاتی که ذکر شد استفاده کنید.

درمان اسهال با نعناع

دمنوش نعنا یا چای نعنا اثر بسیار خوبی بر گوارش و هضم دارد. همچنین باعث درمان سندرم روده تحریک پذیر و اسهال می شود.

اگر مبتلا به اسهال هستید می توانید با مصرف روزانه دو تا سه لیوان دم کرده نعنا مشکل ود را برطرف کنید.

دمنوش و چای نعنا روش تهیه آسانی دارد و کافی است بر روی برگهای خشک شده نعنا آب جوشیده بریزید و 15 دقیقه زمان بدهید تا خوب دم بکشد و سپس بنوشید.

این دمنوش باعث پاکسازی مجاری گوارشی شده و مشکلاتی مانند اسهال را در مدت زمان کوتاه درمان می کند.

تاثیر نعنا بر آفتاب سوختگی

نعناع ویتامین‌های C و A فراوانی دارد و سرشار از فولات و اسیدهای چرب امگا ۳ است. با این توضیحات باید گفت که نعنا تاثیر جدی بر جلوگیری از آفتاب سوختگی دارد. افرادی که به واسطه کار و فعالیت و… زیاد در معرض آفتاب و نور خورشید هستند می تواند با مصرف نعناع، آثار آفتاب سوختگی و برنزه شدن را بر پوست خود کم کنند.

همچنین می توان برگهای خشک نعنا را آسیاب کرده و با مقداری آب خمیر کرده و بر موضع آفتاب سوخته قرار داد. ای کار به سرعت تیرگی پوست بر اثر آفتاب سوختی را رمان می کند. برای این کار همچنین می توان مقداری روغن نعناع را بر پوست مالید. البته بهتر است روغن نعنا را با یک روغن حامل دیگر ترکیب کنید.

مضرات نعناع چیست؟

1. با اینکه نعناع به عنوان یک دارو برای از بین بردن نفخ معرفی می شود اما بهتر است بدانید زیاده روی در مصرف آن اثر عکس داشته و ایجاد نفخ می کند.
2. خوردن نعناع توسط گرم مزاجان و بدون همراه داشتن مصلحات، باعث غلظت خون می شود.
3. مصرف بی رویه آن معده را ملتهب می کند.
4. با بالا بردن گرمی بدن ممکن است ایجاد تب و تهوع کند.
5. برای بیماران اعصاب و روان توصیه نمی شود.
6. برای افرادی که مشکل ترش کردن یا رفلاکس معده دارند مناسب نیست.
7. مصرف زیاد آن در دوران شیردهی موجب کاهش شیر می شود.
8. مادرانی که نوزاد مبتلا به رفلاکس دارند نبایند نعنا و عرق نعنا مصرف کنند.
9. مصرف بی اندازه اسانس نعناع باعث افزایش فشار خون می شود. همچنین در کودکان ایجاد عوارض قلبی می کند.
10. روغن نعنا ممکن اسن موجب التهاب پوست شود. بنابراین بهتر است هنگام مساژ با یک روغن حامل ترکیب شود.

مصلح نعناع چیست؟

کرفس و انواع سرکه ها مصلح مناسبی برای نعناع هستند.