سُماق (نام علمی: Rhus) درختچه‌ایست کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد و میوهٔ آن پس از کوبیده شدن به عنوان چاشنی، همراه با غذاهایی همچون کباب استفاده می‌شود. طعم آن گرایش به ترشی دارد. گیاه سماق از راسته افراسانان (Sapindales)، تیرهٔ پسته‌ایان (Anacardiaceae) است.سماق در غرب آسیا و شرق آفریقا و آمریکای شمالی می‌روید. این گیاه در ایران در شازند، تبریز، اردبیل، گرمی(مغان)، شمیران، تفرش، خراسان، قم، محلات، شیراز، رودبار، هوراند، سردشت، اقلید می‌روید. جنگل سماق در کوه‌های شهر شازند، کوه‌های مجاور روستاهای عبدالله کندی و القناب از توابع گرمی (در استان اردبیل) واقع شده‌است.

سماق به عنوان طعم دهنده بسیاری از غذاها، به ویژه غذاهای گوشتی مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر آن خواص دارویی ویژه ای دارد که مورد توجه محققان طب سنتی قرار گرفته و به عنوان یک دارو برای درمان و بهبود بعضی بیماریها استفاده می شود. سماق یکی از نمادهای سفره هفت سین ایرانیان نیز هست. و به عنوان نماد صبر و شکیبایی در سفره هفت سین قرار داده می شود.

ایا شما در مورد طبع و خواص سماق از منظر طب سنتی اطلاعاتی دارید؟ آیا از عوارض مصرف سماق مطلعید و می دانید که مصلح سماق چیست؟ ما در این مطلب کوشیده ایم به این موارد بپردازیم.

طبع سماق چسیت؟

طبع سماق سرد و خشک است. معمولا سماق را همراه با گوشت های گرم مثل گوشت قرمز گوسفندی می خورند. سماق برای افراد با مزاج گرم و صفراوی مفید است اما ممکن است در سردمزاجان ایجاد عوارض کند.

خواص سماق از دیدگاه طب سنتی و مدرن

• سماق تقویت کننده معده است و باعث پاکسازی آن می شود.
• اشتها را زیاد می کند.
• از خونریزی معده جلوگیری می کند.
• قابض است و اسهال را درمان می کند.
• به طور کلی سماق برای قطع و کاهش خونریزی ها موثر است. از خونریزی معده گرفته تا اسهال خونی، خونریزی های داخلی و قاعدگی.
• سماق برای درمان تکرر ادرار مفید است.
• برای درمان نقرس مفید است.
• سرشار از ویتامین C است.
• چربی سوز و لاغر کننده است.
• خواص آنتی اکسیدانی دارد و در درمان کبد چرب و پاکسازی کبد تاثیر به سزایی دارد.
• مقوی قلب است و فعالیت های قلب و عروق را تقویت کرده و بهبود می بخشد.
• شستن دهان با چوشانده سماق، علاوه بر رفع زخم های دهانی و برطرف کردن خارش و درد گلو، موجب تقویت لثه ها و دندان ها می شود.
• ضد التهاب است.
• در درمان دردهای مفاصل و استخوان و آرتروزها موثر است.
• ضد سرطان است.
• ضد تهوع است.
• از پیری زودرس و ایجاد چین و چروک در پوست جلوگیری می کند.
• مرهم آن برای درمان بواسیر و زخم های مقعد مفید است.
• درمان هپاتیت است.
• تعریق را کاهش می دهد.
• برای بیماران دیابتی مفید است.
• زودانزالی مردان را درمان می کند.
• قرار دادن خمیر سماق در محل ضربه، از ورم آن جلوگیری می کند.
• ضد میکروب است.
• سیستم ایمنی را تقویت می کند.
• برای درمان سرماخوردگی و زکام مفید است.

سماق درمان فوری اسهال های معمولی و شدید

سماق به دلیل خاصیت قابضی که دارد در درمان اسهال بسیار موثر است. همچنین سماق اسهال خونی و خونریزی های گوارشی را درمان می کند. برای گرفتن تاثیر بهتر از سماق در این مورد بهتر است آن را به صورت جوشیده و دم کرده مصرف کنید. همچنین ترکیب سماق با زرده تخم مرغ و گشنیز تاثیر آن را تقویت می کند.

عوارض مصرف سماق و موراد احتیاط در مصرف آن

زیاده روی در مصرف سماق به معده و کبد آسیب می رساند.

ممکن است باعث لاغری مفرط شود.

در برخی افراد ایجاد واکنش های آلرژیک می کند.

سماق تازه باعث ایجاد مسمومیت می شود و بهتر است سماق را به صورت خشک شده استفاده کردن.

مصلح سماق چیست؟

انیسون و مصطکی معروف ترین مصلحات سماق هستند.

پختن سماق همراه با بادمجان نیز در تعدیل طبع و خواص سماق موثر است.

خوردن عسل بعد از مصرف سماق نیز مفید است.