بارهنگ یک گیاه کوتاه قامت با ظاهری تقریبا شبیه به اسفناج است. برگهای پهن، بزرگ و سبز که گاهی کمی کرک پوش نیز می شوند. در منابع و کتب طب سنتی نام هایی نظیر ذنب الفار، لسان الحمل و بارتنگ را نیز به بارهنگ نسبت داده اند. گلهای بارهنگ کشیده، و مدادی شکل هستند و دانه های متعدد روی بدنه خود دارند و به صورت عمودی و بالاتر از برگها رشد می کنند. رنگ گلهای ریز روی بدنه آن، سفید، صورتی روشن و گاهی بنفش است. در بسیاری از مزارع، باغ‌ها و در حاشیه رودها و چشمه ها بازهنگ مثل علف های هرز رشد می کند. بنابراین بارهنگ به محیطهای مرطوب علاقمند است و در این آب و هوا بهتر رشد می کند. از ریشه، برگ، گل، بذر و همه قسمتهای بارهنگ استفاده می شود. احتمالا اغلب تخم بارهنگ را که دانه های کوچک و قهوه ای رنگ هستند، در نوشیدنی ها و شربت های تابستانی دیده اید اما این تنها یکی از کاربردهای بارهنگ است و خواص و کاربردهای گوناگون دیگری نیز دارد که در ادامه به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت. در ادامه به بررسی طبع، خواص، مضرات و موارد منع مصرف و مصلحات بارهنگ پرداخته ایم. همراه ما باشید.

طبع بارهنگ گرم است یا سرد؟

از نظر کارشناسان و محققان طب سنتی و اسلامی، بارهنگ دارای طبع سرد و خشک است. مصرف آن در روزهای گرم سال و همچنین در مناطق گرم و مرطوب بسیار مفید است. افراد گرم مزاج نیز می توانند از خواص بی نظیر این گیاه بهرمند شوند. افراد با مزاج سرد باید توجه کنند که در مصرف آن زیاده روی نکرده و حتما از مصلح بارهنگ نیز استفاده کنند.

از خواص بارهنگ چه می دانید؟

• تب بر است.
• قابض است.
• خون را تصفیه می کند.
• نرم کننده است.
• ضد التهاب است.
• ضد باکتر است
• ناراحتی های تنفسی مانند آسم، سرفه، برونشیت و… را بهبود می بخشد.
• در درمان اسهال موثر استو بخصوص اگر اسهال صفراوی باشد.
• خونریزی معده و دستگاه گوارش را متوقف و درمان می کند.
• سرشار از ویتامینهایی نظیر A, C, K است.
• سرشار از کلسیم، پتاسیم، روی و فیبر است.
• دردهای التهابی مانند درد دندان، لثه ها و گوش را تسکین می دهد.
• در درمان زخم، سوختگی و التهابات پوستی موثر است.
• بیشتر تخم بارهنگ استفاده خوراکی دارد و برگ و ریشه و دیگر قسمتهای آن برای استفاده های موضعی و ضماد و مرهم کاربرد دارند.
• بیماری و ناراحتی های کلیوی را درمان می کند.
• در درمان کولیک و دل درد و درد معده موثر است.
• بیماریهای مثانه و سوزاک را درمان می کند.
• در درمان مالاریا موثر است.
• تخم بارهنگ یکی از اجزای چهارتخمه است که در درمان سرفه، گرفتگی گلو و… موثر است.
• ملین و رفع کننده یبوست است.
• درد و خونریزی قاعدگی را کاهش می دهد.
• عصاره بارهنگ چاق کننده است.
• دم کرده برگ بارهنگ به عنوان چای و دم نوش استفاده می شود. اما میزان مصرف آن نباید زیاد باشد.
• ترمیم کننده زخ ها است.
• تقویت کننده گوارش است.
• موجب پاکسازی پوست و برطرف شدن جوش و آکنه می شود.
• در درمان اگزما و پسوریازیس موثر است.
• شوره سر را کاهش می دهد.
• یک مسکن طبیعی است.
• در درمان همورویید و بواسیر موثر است.
• در درمان سرماخوردگی و پیشگیری از سرماخوردگی موثر است.
• از ابتلا به هپاتیت جلوگیری می کند.
• یک ضدویروس قوی و محافظ کبد است.
• خواص ضد سرطانی دارد.
• تحقیقات نشان داده که اسیداوریک اضافی را دفع کرده و به درمان نقرس کمک می کند.
• از برگهای آن به عنوان پادزهر نیشمار ودرمان آن استفاده می کنند.
• ادرار آور است و همچنین تعریق را افزایش می دهد و از این طریق به دفع سریع سموم بدن کمک می کند.

عوارض و موارد منع مصرف بارهنگ

زیاده روی در مصرف بارهنگ باعث بروز اسهال می شود.

خوردن بیش از یک لیوان دمنوش بارهنگ ممنوع است.

باعث افت فشارخون می شود.

مصرف بارهنگ در بارداری و شیردهی باید با احتیاط و صلاح دید پزشک باشد.

حالت روغنی و مسهل بودن بارهنگ باعث تحریک رحم شده و برای مادر و جنین ایجاد خطر می کند.

تخم بارهنگ باید با مقادیر زیاد آب مصرف شود در غیر این صورت موجب انسداد و چسبندگی روده ها می شود.

در برخی افراد ایجاد واکنش های آلرژیک می کند. از این رو افرادی که سابقه حساسیت و آلرژی دارند باید در مصرف آن احتیاط کرده و حتما ب اپزشک متخصص مشورت کنند.

مصلح بارهنگ چیست؟

حتما متوجه شده اید که در شربت بارهنگ، عرق نعنا می ریزند. این ترکیب به این علت است که بهترین مصلح برای بارهنگ، عرق نعنا می باشد.

عرق نعنا با داشتن طبع گرم، سردی بارهنگ را به تعادل نزدیک کرده و خواص آن را افزایش می دهد.

عسل نیز مصلح خوبی برای بارهنگ است.