گل ختمی با نام علمی Alcea از دسته پنیرکیان است و در برخی منابع به نام خطمی نیز آورده شده است. ساقه های گل ختمی محکم و بلند است و ارتفاع آن گاه تا دومتر هم می رسد. گلهای آن رنگ های مختلفی دارند که معروف ترین و آن، قرمز، صورتی و سفید است. گاه رنگ زرد آن نیز دیده می شود. ساقه و گل های ختمی حالتی کرکی مانند دارند و اگر بر آن دست بکشیید گرده ای غلیظ و لطیف به دستتان می چسبد. از ریشه، گل و میوه ختمی مصارف مختلفی می شود که اغلب دارویی است. ختمی بومی شرق مدیترانه است و غالبا در نقاط گرمسیری و استوایی می روید و گونه های مختلفی از جمله ختمی کوهی، ختمی معمولی، ختمی چینیف ختمی باغی بزرگ و کوچک دارد.
برگ های گل هتمی به شکل قلب و پهن هستند. در بسیاری از باغچه ها ختمی به عنوان یک گل سازگار تزیینی کاشته می شود اما این گیاه خواص دارویی فراوانی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. در این متن به بررسی طب,ف خواص، مضرات و مصلحات ختمی اشاره می کنیم.
طبع گل ختمی چیست؟
در منابع طب سنتی و ایرانی و اسلامی، طبع گل ختمی سرد و تر ذکر شده. ختمی باعث بالا رفتن بلغم می شود. بنابراین افراد سرد مزاج و بلغمی بهتر است از این گیاه استفاده نکنند. درمقابل افراد گرم مزاج می توانند نهایت بهره را از خواص ختمی ببرند.
ختمی چه خواصی دارد؟
- گل ختمی ملین و ضد یبوست است.
- گل ختمی در درمان بیماریهای تنفسی نظیر اسم و سرفه موثر است.
- گل ختمی سیکل قاعدگی در زنان و دختران را منظم می کند.
- گل ختمی اگر بصورت جوشانده قرقره شود، سرفه های خشک و گلو درد و سوزش گلو را درمان می کند.
- گل ختمی دم کرده همراه با دم کرده پنیرک، اگر برای شستشور واژن استفاده شود و بصورت مرهم در زیر شکم قرار داده شود، عفونت های واژن و رحم را درمان خواهد کرد.
- گل ختمی را خشک کرده و آسیاب کنید. اگر همراه با سدر خمیر کنید، در التیام زخم ها و درمان اگزما موثر است.اگر همراه با پی غاز ترکیب شود تبدیل به یک ضماد معجزه آسا برای درمان رماتیسم، آرتروز و آرتریت می شود.
- قرص قرص فیتوکلد، درواقع قرص گل ختمی است که پودر گل، ساقه و ریشه گل ختمی در ترکیبات آن دیده می شود. این قرص خلط آور است و برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی استفاده می شود.
- همچنین از گل ختمی و شیرین بیان و نعنا در ترکیب قرص قرص آلتادین استفاده شده که این قرص نیز در درمان سرماخوردگی تاثیر زیادی دارد.
- ماسک گل ختمی و نشاسته وشیر خشکی پوست را برطرف می کند و باعث نرمی و لطافت پوست می شود.
- ماسک گل ختمی و ماست همراه با آویشن، نعنا و پنیرک، جوش ها را از بین برده و لکه ها ی پوستی را از بین می برد.
- همچنین برای درمان جوش و آکنه صورت می توانید از ماسک گل ختمی و بابونه نیز استفاده کنید.
- ریشه ختمی برای نرمی و لطافت پوست بسیار مفید است.
- ریشه ختمی پوست را درخشنده و شفاف می کند.
- ریشه ختمی پایین آورنده تب و تب بر است.
- ریشه ختمی سرفه های خشک را درمان می کند.
- ریشه ختمی در درمان اسهال خونی موثر است.
- ریشه ختمی ورم و باد اعضا و مفاصل را از بین می برد.
- ریشه ختمی تنظیم کننده قند خون است و برای دیابتی ها مفید.
- ریشه ختمی ترشحات زنانه بویژه ترشحات در زمان عادت ماهیانه را کاهش می دهد.
- ریشه ختمی ادرار آور است و مشکلات دستگاه ادراری را برطرف می کند.
- برگ ختمی ضماد خوبی برای درمان دمل ها و ورم های سینه و معده است.
- برگ ختمی مرهمی مناسب برای شکستگی ها است.
- برگ ختمی در درما ن درد سیاتیک موثر است.
- برگ ختمی یکی از داروهایی است که برای درمان رعشه به کار می رود.
عوارض و موارد منع مصرف گل ختمی
از آنجایی که گل ختمی باعث کاهش و تنظیم قند خون می شود، ممکن است با برخی داروهای ویژه دیابت تداخل داشته باشد و باعث افت ناگهانی سطح قند خون شود. افراد مبتلا به دیابت باید نظر پزشک خود را در مورد مصرف این گیاه بدانند.
با اینکه عوارض خاصی از مصرف ختمی در دوران بارداری و شیردهی گزارش نشده، اما توصیه می شود که مادران باردار و شیرده جانب احتیاط را رعایت کنند و از زیاده روی در مصرف ختمی بدون مشورت با پزشک بپرهیزند.
گل ختمی قاعده آور است و در صورت زیاده روی و سوءمصرف ممکن است باعث افزایش خونریزی یا اختلال در خونریزیهای ماهیانه شود.
افرادی که به تازگی عمل جراحی کرده اند نباید از ختمی استفاده کنند چرا که انعقاد خون را به تاخیر می اندازد.
همچنین افرادی که عمل جراحی در پیش دارند، دست کم از پانزده روز قبل از جراحی، مصرف ختمی را متوقف کنند.
مصلح گل ختمی چیست؟
عسل و رازیانه معروفترین مصلحات ختمی هستند. در برخی منابع از عصاره زرشک نیز به عنوان مصلح گل ختمی یاد شده است.
