سپستان که در عامیانه سپستون نیز گفته می شود. گیاهی درختی است با نام علمی Cordia myxa. گیاهی است مقاوم که در انواع خاک ها می روید اما در هوای مرطوب رشد بهتری دارد و پراکندگی آن در ایران بیشتر در جنوب کشور مشاهده می شود.
رشد این درخت متوسط است و تاج پهتن و کوتاه دارد و ارتفاعش به حدود 5 متر می رسد. پوست درخت سپستان خاکستری یا قهوه ای تیره است و شاخه های جوان آن به رنگ های خاکستری و نقره ای دیده می شوند. برگهای آن پهن، بدون کرک و بیضی شکل هستند. میوه آن گرد و نزدیک به مخروطی شکل و تقریبا به اندازه یک گیلاس است. مزه آن نیز ملایم و نه ترش و نه شیرین است.
از میوه سپستان به صورت خام، نارس و حتی خشک شده استفاده می شود و با توجه به خواص زیادی که برای بدن دارد، برای درمان بیماریهای مختلف، مورد توجه طبیبان و کارشناسان طب سنتی قرار گرفته است. از میوه نارس آن می توان ترشی تهیه کرد و رسیده و خشک کرده آن به صورت دم کرده و دمنوش مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان بیماری ها موثر است. در این مقاله با اطلاعات بیشتری درمورد سپستان آشنا می شوید. ازجمله طبع، خواص، مضرات و مصلحات آن در طب سنتی ایرانی و اسلامی.
سپستان چه طبعی دارد؟
طبق تشخیص متخصصان طب سنتی، سپستان طبعی معتدل دارد. یعنی طبعی میانه در بین سردی و تری و گرمی و تری. بنظر می رسد که این گیاه پرخاصیت، همه افراد با مزاجهای چهارگانه را از خواص خود بهرمند می کند و در صورت استفاده صحیح و به اندازه، برای همه مزاجها مفید است.
خواص درمانی فراوان سپستان در طب سنتی
- دمنوش آن سرفه را کاهش می دهد.
- عطش را برطرف می کند.
- تب های گرم و صفراوی را کاهش می دهد.
- جوشانده پوست آن تب بر است.
- سوء هاضمه را درمان می کند.
- برای درمان قولنج روده از عضاره پوست درخت سپستان استفاده می شود.
- ضماد برگ خشک شده و آسیاب شدهسپستان درمان سردرد است. همچنین به التیام سریع ضخم ها کمک می کند.
- اسهال را درمان می کند.
- برای درمان بیماریها و ناراحتی های کلیوی بسیار مفید است.
- فشارخون بالا را کاهش می دهد.
- گرفتگی و خش صدا را برطرف می کند.
- برای درمان بیماریهای ریوی و تنفسی مفید است.
- مشکلات طحال را برطرف می کند.
- دانه های پودر شده سپستان درمان موثری برای قارچ های پوستی و دیگر مشکلات پوستی است.
- قرقره کردن جوشانده سرد شده میوه سپستان، زخم های دهان و عفونت های لثه و... را از بین می برد.
- مالیدن آن روی دنانها باعث تقویت و استحکام دندانها می شود.
- میوه آن موثر در درمان سوزاک است.
- عفونت های رحم، دستگاه تناسای و مجاری ادرار را درمان می کند.
- چای سرد شده سپستان یک سرم شست و شوی طبیعی و موثر برای سوختگی ها، زخم ها و دیگر مشکلات پوستی است و اثر درمانی دارد.
- آب میوه سپستان، میزان اسپرم در مردان را افزایش می دهد.
- آب میوه سپستان سردرد را درمان می کند. همچنین خلط آور است و سینه را نرم می کند و به این ترتیب در درمان سرفه، آسم، برونشیت، تنگی نفس و دیگر بیماریهای تنفسی تاثیرگذار است.
- ضماد آن در درمان دمل بسیار موثر است.
- جوشانده سپستان باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
- خستگی و کسالت را برطرف می کند و نشاط آور است.
عوارض و مضرات سپستان چیست؟
سپستان اگرچه باهمه طبع ها سازگار است اما زیاده روی در مصرف آن باعث بروز ضعف، ناراحتی و اختلال در عملکرد معده و کبد می شود.
مصلح سپستان چیست؟
مصلح سپستان عناب و گل سرخ هستند به این ترتیب که:
گرم مزاجان باید سپستان را همراه با عناب مصرف کنند.
سرد مزاجان باید سپستان را همراه با گل سرخ مصرف کنند.
