مارچوبه بومی غرب آسیا، افریقای شمالی و اروپا است. گیاهی گلدار،علفی و چند ساله با نام علمی Ostāre. شاخه های مارچوبه دراز و صاف است و برگهایی فلسی شکل دارد و رنگ آن اغلب سبز تیره است. اما به دلیل تنوعی که در روشهای کشت این گیاه وجود دارد، گاه با رنگ سفید، صورتی یا بنفش تیره آن نیز روبرو می شویم.
مارچوبه گیاهی سازگار است و در آب و هواهای مختلف امکان رشد دارد. مارچوبه در بسیاری از شهرهای ایران قابلیت کشت دارد و در برخی شهرها نیز به صورت خودرو رشد می کند. دزفول یکی از معروفترین تولید کنندگان مارچوبه است. مارچوبه غالبا باید در بهار و تا نیمه های اردیبهشت براشت شود.
مارچوبه به نسبت باقی گیاهان، بعد از چیده شدن، با سرعت بالاتری خشک می شود و بهتر است برای نگهداری طولانی تر، آن را در پارچه های نمدار و در یخچال نگه دارید.
از مارچوبه به عنوان یک سبزی خوراکی به صورت خام یا پخته شده در غذاها استفاده می شود. همچنین مارچوبه را می توان دم کرد و بصورت دمنوش یا چای نوشید یا بصورت ترشی، شوری یا کنسروی برای مدت طولانی تر و استفاده در فصول دیگر سال، نگهداری نمود.
بهتر است مارچوبه بصورت تازه و جوان مصرف شود و نشانه تازگی آن راست بودن، و بسته بودن نوک آن است. اگر نوک فلسی شکل مارچوبه از هم باز شده باشد یکی از نشانه های ماندگی آن است.
در این متن با طبع، خواص، مضرات و مصلح مارچوبه آشنا می شوید و از این طریق می توانید بهترین استفاده را از این سبزی ببرید.
طبع مارچوبه چگونه است؟
طبق اطلاعات حاصله از منابع معتبر طب سنتی و ایرانی و اسلامی، طبع مارچوبه گرم و خشک است. مصرف آن به افراد گرم مزاج، بدون همراهی مصلح توصیه نمی شود. سردمزاجان اما می توانند با مصرف صحیح و به اندازه، از خواص عالی مارچوبه بهرمند شوند.
از خواص مارچوبه چه می دانید؟
- مقوی دستگاه گوارش، ملین و هاضم است.
- از غلیظ شدن خون جلوگیری می کند.
- ضد افسردگی و کسالت است.
- نفخ را کاهش می دهد.
- افزایش دهنده میل جنسی است.
- ادرار آور و تقویت کننده کلیه و مثانه است.
- سم زدای کلیه و مجاری ادرار است و به خورد شدن و دفع سنگ کلیه و مثانه کمک می کند.
- تسکین دهنده درد دندان است.
- ناراحتی های ریوی و تنفسی را بهبود می بخشد.
- سرشار از فیبر است و گزینه محبوبی برای ورزشکاران، بدنسازان و طرفداران تناسب اندام است.
- سیر کننده است.
- پاک کننده کبد و طحال است، از انسداد و گرفتگی آنها پیشگیری کرده و سلامت آنها را حفظ می کند.
- تقویت کننده قلب است.
- یبوست را درمان می کند.
- تب را کاهش داده و قطع می کند.
- خونساز است و کم خونی را درمان می کند.
- گلبولهای قرمز سالم و استاندارد می سازد.
- در افرادی که قصد ترک اعتیاد دارند، باعث کاهش عوارض خماری و علائمی نظیر خستگی، تهوع، درد بدن، خواب آلودگی و... می شود.
- باعث تقویت بینایی می شود.
موارد منع مصرف و مضرات مارچوبه
اگرد دچار درد مفاصل هستید مارچوبه نخورید.
افرادی که دچار نارسایی های خاص کلیوی هستند نباید مارچوبه مصرف کنند.
مصرف آن در بارداری توصیه نمی شود. زیاده روی در مصرف آن احتمال سقط جنین را در پی دارد.
افرادی که رماتیسم دارند نباید مارچوبه مصرف کنند.
افرادی که عصبی هستند یا به بیماری های اعصاب و روان مبتلایند نباید مارچوبه بخورند.
مصلح مارچوبه چیست؟
عسل و سکنجبین مصلح مارچوبه هستند و باعث تقویت طبع و خواص آن می شوند.
همانطور که می دانید طبع مارچوبه گرم است و به همین دلیل گرم مزاج ها بهتر است از ترشی مارچوبه استفاده کنند یا آن را همراه با سرکه بخورند.
همچنین مصلح مارچوبه برای افراد با مزاج سرد، عسل است.
