آملا یا آمله میوه ایست با رنگ سبز و کمی کوچکتر از آلو. ظاهر آملا شبیه آلو و رنگ آن شبیه انگور. به همین دلیل یه آن انگور هندی نیز می گویند. آملا اغلب در جنگلهای هند و در ایران در سیستان و بلوچستان می روید.
جدول دسترسی سریع
آملا یا آمله با نام علمی embelica Phyllanthus از خانواده Euphorbiacea است. این میوه در طب سنتی کاربردهای زیادی دارد. از میوه، آب میوه، پودر یا روغن آملا برای بهبود و درمان برخی بیماری ها و اختلالات استفاده می شود.
منابع و کتب قدیمی نشان می دهد که استفاده از آملا قدمت بالایی دارد و از گذشته های بسیار دور از این میوه و فراورده های آن مصارف طبی و دارویی زیادی می شده. در منابع ایرانی طب سنتی از آملا با نام آملج نیز یاد شده است.
میوه آملا ترش و آبدار است و می توان آن را به صورت خام نیز مصرف کرد. درخت آملا نیز در برگ و پوسته و ریشه خواص دارویی و طبی دارد. البته آملا میوه ای کمیاب است و در نقاط معدودی رشد می کند به همین دلیل دسترسی به میوه آن کار آسانی نیست. از این رو به جهت بهره بردن از خواص آن، معمولا از گودر املای خشک شده یا روغن آملا استفاده می کنند.
در این مقاله به بررسی طبع آملا، خواص آملا و ویژگی ها و مضرات آن پرداخته ایم.
طبیع آملا از دیدگاه طب سنتی چگونه است؟
با مطالعه و بررسی منابع و مرجع های معتبر طب سنتی متوجه شدیم که در مورد طبیعت آملا، اختلاف نظرهایی وجود دارد. عده ای مزاج آملا را گرم و عده ای دیگر معتقدند که طبع آملا سرد است.
تعداد افرادی که مزاج آملا را سرد دانسته اند، بیشتر است که ابن سینا نیز از این دسته است و مزاج آملا را سرد و خشک می داند و معتقد است که با مصرف مواد گرم می توان خشکی آملا را کاهش داد.
ارزش غذایی آملا
از جمله ویتامین ها و مواد معدنی و آلی موجود در ترکیبات آملا می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- ویتامین ث
- ویتامین آ
- پلی فنول ها
- اسیدهای آمینه (آلانین، لیزین، پرولین، اسید آسپارتیک، اسید گلوتامیک)
- پروتئین‌ها
- کربوهیدرات‌ها
- کلسیم
- پتاسیم
- منیزیم
- آهن
- کاروتن
- آلکالوئیدها
- گالوتانین
- پکتین
خواص آملا در طب سنتی
- اخلاط: مصرف آملا حرارت خلط خون را کاهش می دهد و باعث فروکش کردن عصبانیت می شود. همچنین از فساد اخلاطی که باعث دفع سودا می شوند جلوگیری می کند. آملا از مخلوط شدن بخارات سوداوی و صفراوی جلوگیری کرده و مانع از آسیب های روحی ناشی از این موضوع می شود.
- مغز و اعصاب: مصرف آملا سودا و بلغم انباشته شده در مغز را روان کرده و دفع می کند. همچنین رطوبت بیش از حد مغز را می کاهد. از این رو باعث بهبود عملکرد مغز و تقویت هوش و حافظه می شود. آملا اعصاب و بافت های عضلانی را تقویت می کند و در درمان فراموشی، فالج، استخراء، لغوه، وسواس و اضطاب و… موثر است.
- مو: املا از هرنظر برای مو مفید است. ریزش مو را قطع می کند، ریشه موها را تقویت می کند، از سفید شدن زودرس مو جلوگیری می کند و مانع از پیری زودرس می شود. روغن آملا رشد مو را سرعت می بخشد و موها را بند و پرپشت می کند.
- دهان و دندان: آملا تقویت کننده لثه ها است و باعث استحکام دندانها می شود. همچنین سستی زبان و لوزه را درمان می کند.
- چشم: آملا باعث تقویت بینایی می شود. به این ترتیب که رطوبت اضافی و مواد زاید چشم را از بین می برد و از رسیدن اخلاط و بخارات مزاحم به چشم جلوگیذری می کند.
- قلب: آملا موجب تقویت و نشاط قلب می شود. از آملا سالهای زیادی است که برای تقویت و بهبود عملکرد قلب استفاده می شده. ابن سینا معتقد است که آملا در زمان ترس و وحشت به کمک قلب می آید. آملا همچنین غلظت خون را تنظیم می کند و از رقت یا غلظت بیش از حد خون جلوگیری می کند. آملا از گرفتگی عروق و سکته قلبی پیشگیری می کند.
- معده و روده: آملا تقویت کننده معده و روده است و موجب پاکسازی آنها می شود. آملا قابض است و از ریختن مواد زاید به معده و آمعا می شود. همچنین رطوبت اضافه که موجب سستی معده می شود را دفع کرده و معده و روده را از فضولات پاک می کند. آملا بی اشتهایی و سوء تغذیه را درمان می کند و هضم و گوارش را بهبود می بخشد.
- دستگاه تناسلی: آملا موجب افزایش مایع منی در مردان و تقویت قوای جنسی آنها می شود. آملا همچنین موجب تقویت ماهیچه های آلت تناسلی مردانه می شود.
دیگر خواص آملا یا آمله:
- در درمان دل آشوبه، تهوع و استفراغ موثر است.
- عطش را برطرف می کند.
- مصرف آملای خیسانده شده، از صعود بخارات مزاحم به مغز جلوگیری می کند.
- اسهال به ویژه اسهال های سودایی و صفراوی را درمان می کند.
- مربای آملا برخلاف میوه خام آملا ملین است.
- ضعف ماهیچه های مقعد را برطرف می کند.
- در درمان بواسیر موثر است و خونریزی بواسیر را کاهش می دهد.
- تقویت کننده هم هاعضای بدن است.
- عملکرد سیستم ایمنی را بهبود می‌بخشد.
- ضد التهاب است.
- تعداد گلبول های سفید خون را افزایش می دهد.
- موجب دفع سموم از خون و بدن می شود.
- کلسترول بالا و بد را کاهش می دهد.
- پایین آوردنده قند خون دیابتی ها است.
- اثرات پیری زودرس را کاهش می‌دهد و باعث شادابی پوست می‌شود.
- خشکی پوست را کاهش می دهد.
- پوست را روشن و درخشنده می کند.
- جای زخم و جوش و لکه های پوستی را درمان می کند.
- ضد سرطان است.
- تقویت کننده کبد است.
- دردهای قاعدگی و گرفتگی عضلات در این دوره را کاهش می دهد.
- به درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا کمک می کند.
- عملکرد دستگاه تنفسی را بهبود می‌بخشد.
روغن آملا
روغن آملا از میوه درخت آملا گرفته می شود. بزرگترین خواستگاه آملا هندوستان است و در سایر کشورها به میزان بسیار کمتری مشاهده می شود. آملا به انگور هندی نیز معروف است و روغن آن خواص متعدد و شگفت آوری دارد.
از روغن آملا به صورت موضعی و در جهت مصارف آرایشی و زیباییو سلامت پوست و مو استفاده می شود.
روغن آملا را می توان برای تمام نقاط بدن استفاده کرد. از این روغن در تهیه برخی لوازم آرایشی استفاده می شود. روغن آملا التهابات پوست را کاهش داده و برای پوست و موی سر نیز مفید است و شوره و موخوره را کاهش داده و درمان می کند.
روغن آملا اگر به اندازه و صحیح مصرف شود، موها را براق و درخشان می کند. در هنگام مصرف روغن آملا برای مو باید دقت کنید که میزان آن به حدی باشد که به ریشه موها هم برسد اما نباید آنقدر زیاد باشد که موها به روغن آغشته شوند.
روش استفاده از روغن آملا برای موها
حتما بارها جذب و شیفته موهای زنان هندی در فیلم ها و سریال ها و… شده اید. جالب است بدانید استفاده از روغن آملا در بین زنان هندی بسیار رواج دارد. اما آنها چگونه از این روغن استفاده می کنند؟
برای استفاده از روغن آملا باید موها و پوست سرتان کاملا تمیز باشد. پس بهترین زمان استفاده از آن، بعد از حمام است.
مقداری روغن آملا را به کف سر و ریشه موها زده و حدود 15 دقیقه خوب ماساژ دهید. این کار را باید در خانه و دور از تابش مستقیم نور آفتاب انجام دهید. حالا یک حوله نازک را مقداری گرم کرده و روی سرتان قرار دهید تا روغن به خوبی جذب ریشه موها شود.
می توانید به جای حوله روی سر پلاستیک کشیده و چند جای پلاستیک را سوراخ های کوچک بزنید. بهتر است این کار را شبها انجام دهید تا دست کم روغن بین 7 تا 8 ساعت روی سر شما باشد.
عوارض و مضرات آملا
آملا میوه ای خاص و کمیاب است و ممکن است با مزاج و معده شما سازگار نباشد بنابر این به طور جد از زیاده روی در مصرف آن خودداری کنید.
زیاده روی در مصرف آملا به طحال آسیب می زند.
موجب دل درد و قولنج می شود.
افراد سردمزاج حتما باید آملا را با مصلح مصرف کنند.
روغن آملا در برخی افراد موجب حساسیت و تحریکات پوستی می شود.
مصلح آملا چیست؟
بهترین مصلح برای آملا که در منابع طب سنتی آمده است، عسل و سنبل است.
روغن بادام شیرین مصلح مناسب دیگری برای آملا است.
از دیگر مصلحات موثر آملا می توانیم به دارچین و مصطکی اشاره کنیم.
یک پاسخ
خوبه، راضیم از وقتی که گذاشتم برای خوندن.