با تغییر فصل از تابستان به پاییز و تغییر شرایط آب و هوایی، بدن انسان نیز دستخوش تغییراتی می‌شود. این تغییرات می‌توانند منجر به بروز برخی مشکلات جسمی و روحی مانند آلرژی، مشکلات گوارشی، مفصلی و تنفسی، و حتی اختلالات روحی مانند افسردگی شوند. با این حال، با رعایت برخی توصیه‌ها و تنظیم سبک زندگی، می‌توان از بروز بسیاری از این مشکلات پیشگیری کرد.
طب سنتی، اهمیت توجه به مزاج افراد را در فصل‌های مختلف سال، به ویژه پاییز، مورد تأکید قرار می‌دهد. افراد با مزاج سوداوی که در این فصل بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌ها هستند، باید از غذاهای گرم و تر استفاده کنند تا تعادل مزاج خود را حفظ کنند.
برای حفظ سلامتی در فصل پاییز، افراد سوداوی بهتر است از غذاهایی مانند آبگوشت، کباب، گوشت گوسفندی و شتر، تخم مرغ، گندم و محصولات آن مانند نان، آش و حلیم، نخود و لوبیا، میوه‌هایی مانند انگور، سیب و به و سبزیجاتی مانند ریحان و ترخون استفاده کنند. همچنین مصرف شیرینی‌هایی مانند عسل، شیره خرما و نبات و ادویه‌هایی مانند زنجبیل، دارچین و هل نیز توصیه می‌شود.
یکی از مشکلات شایع در فصل پاییز، یبوست است که به دلیل خشکی بدن رخ می‌دهد. برای رفع یبوست، مصرف غذاهای فیبردار مانند انجیر و گلابی، روغن زیتون و بادام شیرین، و همچنین روغن‌مالی شکم با روغن زیتون یا بادام شیرین مفید است.
کاهش رطوبت مغز در پاییز می‌تواند منجر به بروز مشکلات عصبی مانند افسردگی و بی‌خوابی شود. چکاندن روغن بادام شیرین در بینی و ماساژ صورت و پیشانی با روغن، می‌تواند به تعدیل مزاج مغز کمک کند.
خشکی پوست یکی دیگر از مشکلات رایج در فصل پاییز است. استحمام با آب گرم و استفاده از روغن‌های طبیعی مانند بادام شیرین، بابونه و کنجد می‌تواند به نرمی و لطافت پوست کمک کند.
سرماخوردگی و آنفلوآنزا در فصل پاییز شایع هستند. تقویت سیستم ایمنی بدن با مصرف غذاهای مقوی مانند حریره، شیره بادام، آب سیب و به، و همچنین ورزش ملایم در هوای معتدل میانه روز، می‌تواند به پیشگیری از این بیماری‌ها کمک کند.
افرادی که کم‌خونی یا ضعف دارند، باید با مصرف غذاهای مقوی مانند آبگوشت، حلیم و کباب، قوای بدن خود را تقویت کنند. همچنین مصرف آب عسل و آب سیب با شیره انگور نیز مفید است.
استرس و کمبود خواب می‌توانند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و احتمال ابتلا به بیماری‌ها را افزایش دهند. بنابراین، مدیریت استرس و داشتن خواب کافی بسیار مهم است.
با رعایت توصیه‌های طب سنتی ایرانی و تنظیم سبک زندگی، می‌توان از بسیاری از مشکلات جسمی و روحی در فصل پاییز پیشگیری کرد. تغذیه مناسب، ورزش منظم، مراقبت از پوست و مو، و حفظ آرامش روحی، از جمله مهم‌ترین عوامل برای داشتن سلامتی در این فصل هستند.