کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم (Hypothyroidism) یک بیماری است که در بین بیماری های غده ی درون ریز، شایع ترین بیماری، پس از دیابت، به شمار میرود. به بیان دیگر، این بیماری هنگامی بروز میکند که غده ی تیروئید نتواند به اندازه ی نیاز بدن، هورمون تولید کند.
هورمون های غده ی تیروئید، تری یدوتیرونین (T۳) و تیروکسین (T۴) میباشند که وظیفه ی تنظیم مصرف انرژی، تولید گرما و تسهیل رشد در بدن را برعهده دارند. بیماری کم کاری غده ی تیروئید، در زنان سه برابر شایع تر از مردان میباشد.
علاوه بر این ها، متخصصان طب سنتی علت کم‌کاری تیروئید را غلبه ی سردی و تری در بدن عنوان میکنند.
علل کم کاری تیروئید از دیدگاه طب سنتی
از علل ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش سطح ترشح هورمون تیروکسین
- بیماری هاشیموتو (نوعی بیماری خود ایمنی)
- دیابت نوع یک
- بیماری ویتیلیگو
- کمبود ید
- مصرف برخی از داروها مثل لیتیوم و آمپودارون
- اختلالات غده ی هیپوفیز
- مشکلات مادرزادی تیروئید
علائم تیروئید کم کار از دیدگاه طب سنتی
از جمله علائم ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس ضعف و بی حالی
- مور مور شدن بدن
- مشکلات تنفسی
- مشکلات گوارشی
- افزایش وزن
- احساس سرما
- ضعف و درد در عضلات و مفاصل
- ریزش غیر طبیعی موها
- خارش و خشکی پوست
- احساس اندوه و افسردگی
- اختلال حواس
- یبوست
- دوره‌های سنگین یا نامنظم قاعدگی
- اختلال در خواب
- کم‌خونی
- گرفتگی صدا
- ناخن‌های شکننده
- آهسته شدن حرکات
- بی اشتهایی
- عدم تحمل سرما
- گرفتگی عضلات
- کم شدن حافظه
- عدم تمرکز
- احساس خواب آلودگی در طول روز
- بی‌حسی دست‌ها و پاها
- پف کردن صورت، به‌ویژه زیر چشم‌ها
- گواتر
درمان کم کاری تیروئید در طب سنتی
درمان کم کاری تیروئید در طب سنتی، نیاز به رعایت نکات تغذیه ای دارد. رعایت این نکات چندان سخت نیست و در صورتی که با دقت به این دستورات تغذیه ای عمل شود، در مدت کوتاهی می توان کم کاری تیروئید را درمان کرد.
همچنین مصرف برخی مواد غذایی برای افراد مبتلا به تیروئید کم کار مضر است و باید از مصرف آنها اجتناب کنند. در ادامه تلاش شده مهم ترین نکات تغذیه ای و باید و نبایدهای رژیم غذایی برای درمان کم کاری تیروئید در طب سنتی در اختیار شما قرار داده شود.
مصرف این مواد برای درمان کم کاری تیروئید مفید است:
- سبزیجات پخته
- نمک ید دار
- آجیل‌هایی نظیر پسته، بادام، فندق و گردو
- جگر گوسفند
- حبوبات
- سویا
- میوه‌هایی با طبع گرم و خشک همچون موز و سیب
- تخم مرغ
- ذرت پخته
- جوانه گندم
- ارده و شیره انگور طبیعی در وعده صبحانه
- غذاهای دریایی مانند ماهی تن، جلبک دریایی و میگو
- مکمل‌های دارای ویتامی‌های گروه B، C و E
- مواد غذایی حاوی پروتئین و فیبر
- مواد خوراکی دارای اسیدهای چرب امگا ۳
- ماهی سالمون (به دلیل دارا بودن ویتامین D)
- گوشت گاو
- مرغ
- اسفناج
- آجیل برزیلی (به دلیل دارا بودن سلنیوم)
- پنیر کم چرب
- سس سویا
- شیر گاو
- لوبیا سفید (به دلیل دارا بودن آهن، به خصوص برای خانم ها، توصیه میشود.)
- عدس (به دلیل دارا بودن آهن، به خصوص برای خانم ها، توصیه میشود.)
- ماست کم چرب
- بستنی کم چرب
- جلبک دریایی
- آووکادو (به دلیل دارا بودن تیروزین)
- ماهی های آب شور
- صدف
- ماهی کاد
- دانه های شاهدانه
- شیر نارگیل
- تخمه های آفتابگردان
- کدو (به دلیل دارا بودن مس)
- پیاز
- قارچ
- تحرک روزانه داشته باشید.
- از مقدار کمی نمک دریایی قبل و بعد از غذا استفاده کنید.
- با برخی روغن های گیاهی مانند روغن گل بنفشه، گل سرخ و نیلوفر اطراف گلوی خود را ماساژ دهید.
- شب ها قبل از ساعت 12 بخوابید و صبح ها نیز قبل از ساعت 6 بیدار شوید.
- از خمیردندان فاقد فلوراید استفاده کنید.
- جهت بهبود جریان خون، یک ورزش را به صورت منظم در برنامه ی روزانه خود داشته باشید.
- از تمرینات ریلکس کننده، نظیر یوگا، استفاده کنید تا استرس شما کاهش یابد.
- یک رژیم غذایی متعادل و سالم داشته باشید.
- به طور منظم، سطح هورمون های خود را چک کنید.
- غده ی تیروئید خود را روزانه و به طور منظم ماساژ دهید. بدین منظور شما میبایست به آرامی بالا، پایین و اطراف نای و حلق خود را ماساژ دهید.
- رژیم غذایی بدون گلوتن و بدون غلات داشته باشید.
مواد غذایی و عادت های مضر برای کم کاری تیروئید
- سویا: سویا مانع عملکرد ید شده و بنابراین مصرف آن برای افرادی که به کم کاری تیروئید دچار هستند، مناسب نمیباشد.
- سبزی‌های چلیپایی مانند بروکلی: این نوع سبزیجات مانع تولید هورمون تیروئید میشوند و برای مبتلایان به تیروئید کم کار مضر میباشند.
- گلوتن مانند گندم و جو
- میوها و مواد غذایی دارای طبع سرد و تر
- خیار، توت فرنگی، گلابی، هلو
- قهوه
- نوشیدنی‌های حاوی فلوراید
- دوغ
- غذاهای تصفیه شده
- چربی های اشباع شده
- قند
- آرد سفید
- بادام
- کلم و گل کلم
- پنیر
- ارزن
- شلغم
- ذرت
- خردل
- روغن کلزا
- بادام زمینی
- اسفناج
- لوبیا
- نوشیدنی‌های کافئین دار و قندی
- سالاد الویه
- آب یخ
- عدم نوشیدن آب و نوشیدنی همراه غذا
- خودداری از مصرف میوه بلافاصله قبل یا بعد از غذا
- استفاده نکردن از وسایل چوبی در آشپزی
- جایگزین کردن بطری‌های شیشه‌ای به جای بطری‌های پلاستیکی
- استفاده از خمیر دندان های فاقد فلوراید
درمان تیروئید کم کار در طب سنتی
درمان تیروئید کم کار با دارچین
اولین ماده ی خوراکی که قصد داریم جهت درمان تیروئید کم کار به شما معرفی کنیم، دارچین میباشد. این ادویه ی خوشبو، دارای فواید بسیاری است که از جمله ی آنها میتوان به توانایی این ادویه در کنترل قند خون، کاهش سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید، جلوگیری از آلزایمر، جلوگیری از عفونت و تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
علاوه بر آن، دارچین در طب سنتی به عنوان یک درمان طبیعی جهت کنترل و رفع تیروئید کم کار مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، شما میتوانید از چوب دارچین دمنوش تهیه کرده و جهت درمان تیروئید کم کار خود میل کنید و یا از پودر آن در غذاهای متفاوت، جهت بهره مندی از خواص آن، استفاده کنید.
درمان کم کاری تیروئید با رازیانه
گیاه رازیانه، از جمله گیاهان دارویی است که در درمان کم کاری تیروئید، بسیار موثر واقع میشود.
گیاه رازیانه حاوی منابع سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌ها است.همین موضوع سبب شده که از دیرباز، گیاه رازیانه مورد توجه اطباء طب سنتی قرار گرفته و از این گیاه جهت درمان بیماران دارای کم کاری تیروئید بهره ببرند.
جهت استفاده از خواص گیاه رازیانه، شما میتوانید از آن دمنوش تهیه کرده و میل کنید. همچنین میتوانید از این گیاه به عنوان ادویه و در غذاهای مختلف استفاده کنید.
درمان تیروئید کم کار با تخم گشنیز
ماده ی دیگری که در درمان تیروئید کم کار، میتواند مورد استفاده قرار گیرد، تخم گشنیز است.
درمورد تخم گشنیز، عده ای از پزشکان و اطباء طب سنتی بر این باورند که تخم گشنیز قادر است تیروئید کم کار را طی هشت روز درمان کرده و عملکرد این غده را به حالت اولیه بازگرداند. درمان تیروئید کم کار با تخم گشنیز، از نظر طب سنتی، کاملا بی‌خطر بوده و مصرف آن حتی برای مادران باردار و شیرده نیز با ممنوعیت مواجه نخواهد بود.
جهت بهره مندی از خواص تخم گشنیز در درمان کم کاری تیروئید شما میبایست دو قاشق غذاخوری تخم گشنیز را به همراه یک لیوان آب با یک دیگر مخلوط کرده و سپس این مخلوط را با حرارت متوسط به مدت 15 الی 20 دقیقه بجوشانید. پس از گذشت این مدت زمان، دمنوش را از روی حرارت برداشته و اجازه دهید کمی خنک شود و سپس با افزودن دو قاشق غذاخوری عسل به این دمنوش، آن را میل کنید.
توجه داشته باشید جهت درمان تیروئید کم کار، به مدت ۸ روز متوالی، و در صبح‌ها به صورت ناشتا، یک لیوان از این دمنوش را میل کنید.
درمان کم کاری تیروئید با گیاه شیرین بیان
گیاه شیرین بیان، یکی دیگر از گیاهان دارویی است که در درمان کم کاری تیروئید مورد استفاده قرار میگیرد. گیاه شیرین بیان میتواند با ایجاد حفظ تعادل غده ها در بدن، در حفظ سلامت تیروئید ها بسیار مناسب باشد. همچنین، خوب است بدانید افرادی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستند، تولید کورتیزول (هورمونی که با استرس مبارزه می کند) در آنها کاهش یافته است.
برای بهبود این وضعیت، شما میتوانید از چای شیرین بیان استفاده کنید. جهت تهیه ی چای شیرین بیان، شما میبایست ریشه های شیرین بیان را در آب جوش ریخته و چند دقیقه اجازه دهید دم بکشد. سپس آن را فشار دهید تا صاف شده و بعد آن را میل کنید تا خواص درمانی این چای را در درمان تیروئید کم کار خود شاهد باشید.
درمان تیروئید کم کار با گل راعی
گیاه دارویی بعدی که قصد معرفی آن را جهت درمان تیروئید کم کار داریم، گل راعی نام دارد. گل راعی از جمله گیاهان دارویی است که مصرف آن برای کنترل خستگی و ضعف ناشی از کم کاری غده تیروئید مناسب میباشد.
جهت استفاده از خواص گل راعی شما میبایست از آن دمنوش تهیه کرده و میل کنید تا علاوه بر درمان کم کاری تیروئید، در کاهش خستگی و ضعف نیز به شما کمک کند. جهت تهیه ی این دمنوش شما میبایست یک قاشق چایخوری گل راعی خشک شده را در یک لیوان ریخته و به آن آب جوش اضافه کنید.
سپس در لیوان را گذاشته و اجازه دهید تا به مدت 10 دقیقه دم بکشد. بعد از گذشت این مدت زمان، این دمنوش را از صافی عبور داده و میل کنید. این دمنوش حداقل سه بار در هفته باید مصرف شود. توجه داشته باشید جهت تاثیر گذاری هر چه بیشتر، این دمنوش را حداقل 20 دقیقه قبل از صبحانه میل کنید.
درمان کم کاری تیروئید با زنجبیل
احساس سرما و خستگی از شایع‌ترین علائم کم کاری تیروئید در افراد مبتلا به آن میباشد. مصرف زنجبیل به دلیل طبع گرمی که دارد میتواند سبب بهبود این علائم شود. به همین دلیل، اطباء طب سنتی مصرف آن را به مبتلایان کم کاری تیروئید، بسیار توصیه میکنند. جهت استفاده از خواص زنجبیل در بهبود علائم بیماری کم کاری تیروئید، شما میبایست از آن دمنوش تهیه کرده و میل کنید.
جهت تهیه ی این دمنوش، شما میبایست یک قاشق چایخوری زنجبیل رنده شده را در یک لیوان آب جوش ریخته و سپس در لیوان را گذاشته و اجازه دهید به مدت 10 دقیقه دم بکشد. سپس این دمنوش را روزانه و در صبح ها، به صورت ناشتا، میل کنید.
درمان تیروئید کم کار با روغن نارگیل
روغن نارگیل نیز میتواند به شما در درمان کم کاری تیروئید کمک کند.
روغن نارگیل دارای اسیدهای چرب مفید بوده و همین امر سبب میشود تا روغن نارگیل بتواند در افزایش عملکرد تیروئید، تحریک متابولیسم و افزایش سطح انرژی نقش بسزایی را ایفا کند. جهت استفاده از خواص روغن نارگیل، شما میتوانید در پخت و پز به جای استفاده از روغن های دیگر، از روغن نارگیل بهره ببرید.
علاوه بر آن، میتوانید هر روز صبح، در وعده ی صبحانه، یک لیوان شیر را با 2 قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کرده و این نوشیدنی را میل کنید.
درمان کم کاری تیروئید با جلبک دریایی (کلپ)
جلبک دریایی (کلپ)، یک گیاه دریایی و قهوه ای رنگ بوده که غنی از ید و دیگر مواد معدنی است و میتواند در درمان کم کاری تیروئید به شما کمک کند. جلبک دریایی، برای درمان کم کاری تیروئید مفید میباشد که به دلیل کمبود ید ایجاد می شود. شما جهت بهره مندی از خواص جلبک دریایی، در درمان کم کاری تیروئید، میتوانید از مکمل های جلبک دریایی استفاده کنید.
علاوه بر آن، چنانچه کمبود ید دارید، میتوانید از مکمل های ید نیز برای کمک به عملکرد طبیعی غده تیروئید خود استفاده کنید. البته، به این نکته توجه داشته باشید که اگر از مشکلات تیروئیدی خود ایمنی رنج می برید، نباید از این دارو استفاده کنید.
درمان تیروئید کم کار با سرکه سیب
سرکه سیب، یکی دیگر از درمان های مفید جهت کم کاری تیروئید میباشد. سرکه سیب سبب بهبود تعادل قلیایی، افزایش متابولیسم، سم زدایی، تنظیم هورمون ها و همچنین کاهش وزن میشود.
جهت بهره مندی از فواید سرکه سیب، توصیه میشود هر روز به یک لیوان آب گرم 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب اضافه کرده و مقداری عسل را نیز با آن مخلوط کنید و سپس این ترکیب را به صورت روزانه میل کنید.
درمان کم کاری تیروئید با روغن ماهی
روغن ماهی قادر است در درمان کم کاری تیروئید مورد استفاده قرار گرفته و مفید واقع شود. روغن ماهی سبب افزایش تولید هورمون تیروئیدی و همچنین حفظ عملکرد تیروئید میشود. البته توجه داشته باشید که به جز استفاده از روغن ماهی، شما میتوانید از مکمل های روغن ماهی نیز بهره ببرید و نتیجه ی مشابه، جهت درمان کم کاری تیروئید خود، دریافت کنید.
نکته حائز اهمیت در استفاده از این روش درمانی آن است که در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون، قبل از مصرف روغن ماهی، حتما باید با پزشک خود مشورت کنید.
درمان تیروئید کم کار با لیمو
لیمو، از جمله میوه هایی است که میتواند برای افرای که به کم کاری تیروئید دچار هستند مفید واقع شود. لیمو، کمک میکند تا کم کاری غده تیروئید نرمال و معمولی عمل کرده و همچنین تولید هورمون های تیروئیدی را افزایش میدهد.
بنابراین توصیه میشود با گنجاندن مصرف لیمو در برنامه ی غذایی خود، از خواص درمانی لیمو برای کم کاری تیروئید، بهره مند شوید.
درمان کم کاری تیروئید با جینسینگ سیبری
جینسنگ یک گیاه علفی چینی و همیشه سبز است که گفته میشود محل پیدایش آن در آمریکای شمالی و آسیای شرقی بوده است. جینسنگ، سبب متعادل شدن سطح هورمون ها در بدن و کمک به عملکرد طبیعی غده تیوس و غدد فوق کلیه میشود.
جهت بهره مندی از خواص گیاه جینسنگ در درمان کم کاری تیروئید، توصیه میشود دو بار در روز (قبل از صبحانه و قبل از ناهار) 100 الی 200 میلی گرم از عصاره جینسینگ سیبری استفاده کنید تا تاثیر آن را شاهد باشید.
درمان تیروئید کم کار با گیلاس زمستانی (آشوغاندا)
آشوغاندا نیز به دلیل دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی خود میتواند سبب تولید مناسب هورمون های تیروئیدی شده و برای عملکرد مناسب غده تیروئید مفید است. بنابراین توصیه میشود برای درمان کم کاری تیروئید خود، مصرف گیلاس زمستانی را فراموش نکنید.
درمان کم کاری تیروئید با گیاه گزنه
گیاه گزنه نیز یکی از گیاهان دارویی است که میتواند با دارا بودن منابع سرشار از ید، در درمان کم کاری تیروئید موثر باشد.
جهت بهره مندی از خواص درمانی گیاه گزنه، جهت کم کاری تیروئید، شما میبایست از این گیاه چای تهیه کنید. سپس این چای را به صورت روزانه، به میزان 2 الی 3 فنجان، مصرف کنید. علاوه بر آن، میتوانید از روغن گزنه برای ماساژ در ناحیه گردن خود استفاده کنید.
درمان تیروئید کم کار با تخم کتان
همانطور که گفته شد، یکی از موارد مهمی که لازم است افراد مبتلا به کم کاری تیروئید به آن توجه داشته باشند، استفاده از مواد غذایی حاوی اسید های چرب امگا 3 بود. تخم کتان، غنی از اسیدهای چرب امگا 3 بوده و بنابراین برای سلامتی تیروئید بسیار مفید است. علاوه بر آن، مصرف تخم کتان میتواند تولید هورمون های تیروئید را افزایش دهد.
درمان کم کاری تیروئید با روغن گل پامچال
روغن گل پامچال نیز از دیگر گزینه های مناسب، جهت بهبود مشکلات مرتبط با کم کاری تیروئیدی بشمار میرود.
علاوه بر آن، روغن گل پامچال سبب عملکرد سالم غده تیروئید شده و توصیه میشود چنانچه تیروئید کم کار دارید، یک قاشق غذا خوری روغن گل پامچال را به صورت روزانه مصرف کنید. همچنین میتوانید جهت افزایش خاصیت این روغن، از ترکیب یک قاشق غذاخوری روغن گل پامچال به همراه روغن تخم کتان، به صورت روزانه، استفاده کنید.
درمان تیروئید کم کار با روغن اسطوخودوس
روغن اسطوخودوس میتواند به شما در درمان عوارض ناشی از علائم کم کاری تیروئید کمک کند. روغن اسطوخودوس جهت از بین بردن تشویش، کم پشتی مو، اضطراب و بی خوابی که از علائم کم کاری تیروئید هستند، موثر واقع میشود.
جهت بهره مندی از خواص درمانی روغن اسطوخودوس در درمان بی خوابی و کم پشتی موها در اثر کم کاری تیروئید، شما میبایست مقداری روغن اسطوخودوس را روی بالشتان مالیده و یا این روغن را به شامپو خود اضافه نموده و با آن موهای خود را بشویید
جهت درمان تیروئید کم کار، توصیه میشود از مصرف مواد غذایی که در ادامه گفته میشود خودداری کنید. همچنین، لازم است برخی عادت ها را نیز اصلاح کنید. مواد غذایی مضر و عادت هایی که خوب است آنها را اصلاح کنید، شامل موارد زیر میشوند:
