گیاه هماور طبی یکی از انواع تیره گاوزبان می باشد. در کتب طب سنتی با نام آذان الحمار (گوش خر )معرفی شده است. هماور طبی گیاهی دارویی می باشد که از قدیم جهت معالجه بسیاری از مشکلات کاربرد داشته این گیاه در جوامع علمی با نام سمفیتوس شناخته می گردد.
هماور گیاهی دارویی و بومی کشورهای اروپایی و مناطق گرم آسیایی است. این گیاه در پزشکی با عنوان سنفیتون شناخته می شود و در کتب طب سنتی با عنوان آذان الحمار یا گوش خر آمده است. این گیاه بادام، شاخه دار و گلدار است و بلندی آن به 30 تا 90 سانتیمتر می رسد و دارای برگ هایی بیضی شکل است.
برگ های این گیاه معمولا در تهیه فرآورده های گیاهی کاربرد دارد. ریشه این گیاه نیز در برخی موارد کاربرد طبی دارد اما به سبب داشتن ترکیبات سمی، کاربرد عمومی نداشته و فقط در موارد خاص آن هم با نظر کارشناس مربوطه و با رعایت دستورالعمل های بسیار دقیق می توان مصرف کرد.
هماور دارای ترکیبات سمی است و اگر به صورت خوراکی مصرف شود، می تواند مسمومیت های شدید ایجاد کند و حتی در صورت ادامه مصرف، منجر به مرگ شود.
هماور دارای گونه مختلفی است که برخی از آنها عبارتند از: هماور روسی، هماور رومی، هماور تیغ دار و…برگ های اکثر گونه های هماور دارای ترکیبات سمی است و ریشه آنها نیز چندین برابر برگ ها سمی است و به هیچ عنوان نباید به صورت خودسرانه مصرف شود.
طبع گیاه هماور طبی چیست؟
چنانچه در رابطه با طبع گیاه هماور طبی سوالاتی نظیر: طبع هماور طبی چیست؟ و یا، طبع هماور طبی گرم است یا سرد؟ و یا حتی، طبع هماور طبی تر است یا خشک؟ سوالاتی برای شما پیش آمده است، خوب است بدانید که طبع هماور طبی گرم و خشک است.
بنابراین هماور طبی برای سرد مزاجان مناسب بوده و توصیه می شود گرم مزاجان در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.
خواص باورنکردنی هماور طبی
گیاه هماور طبی دارای خواص فراوانی است. هماور طبی میتواند در موارد زیر مفید واقع شود:
- درد کمر: به نظر می رسد قرار دادن عصاره خاصی از هماور طبی بر روی قسمت آسیب دیده به مدت 5 روز باعث کاهش درد پایین یا بالای کمر می شود.
- آرتروز: به نظر می رسد قرار دادن عصاره خاصی از هماور طبی بر روی قسمت آسیب دیده به مدت 3 هفته و یا قرار دادن کرم خاص حاوی این گیاه، تانیک اسید، ژل آلو ورا (صبر زرد)، روغن اکالیپتوس و frankincense بر روی قسمت آسیب دیده به مدت 12 هفته باعث کاهش درد در افراد مبتلا به آرتروز زانو شود.
- پیج خوردگی (یا رگ به رگ شدن یا کش آمدن): تحقیقات اولیه نشان می دهد که قرار دادن این گیاه روی قسمت آسیب دیده به مدت 2 هفته باعث بهبود تحرک، کاهش درد و کاهش حساسیت و ورم قسمت آسیب دیده شود و به نظر می رسد اثر کرم هماور طبی در برطرف کردن درد و کاهش التهاب قابل مقایسه با اثر ژل دیکلوفناک باشد. در بیشتر تحقیقات از کرم هماور طبی خاصی به نام (Kytta-Salbe f) استفاده شده که مقادیر کمی آلکالوئیدهای پیرولیزیدینی دارند.
- کبودی: تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف این گیاه مستقیما روی پوست به مدت 2 هفته ممکن است باعث کاهش درد و حساسیت بالا شود.
- زخم پوستی
- جراحت
- استخوان شکسته
- دوره های قاعدگی سنگین
- اسهال
- سرفه
- گلودرد
- بیماری های لثه
- درد مفاصل
- درد قفسه سینه
- سرطان
- التهاب (درد و ورم)
التیام زخم ها
اگر شما از روغن این گیاه به صورت موضعی بر روی پوست خود استفاده کنید، می تواند شما را از شر راش ها و التهابات خلاص کند. مقدار بالای آنتی اکسیدان ها و ویتامین ث موجود در خمیر و ضماد هماور طبی باعث می شود تا التهابات شما به سرعت بهبود پیدا کنند. همان طور که آنتی اکسیدان ها به از بین بردن مواد خارجی در بدن و جلوگیری از مرگ سلول ها کمک می کنند، ویتامین ث موجود در این گیاه می تواند تولید کلاژن و سلول های جدید را تسریع ببخشد. این امر باعث می شود تا زخم ها هر چه سریعتر التیام پیدا کنند.
کاهش درد
اگر شما از هر گونه درد های مزمن رنج می برید یا اینکه در حال طی کردن دوران نقاهت جراحی ها هستید، استفاده از ضماد ها و لوسیون های هماور طبی در نقاط مورد نظر باعث می شود تا شما از شر درد رها شده و دروان نقاهت را سریعتر طی کنید. خواص ضد حساسیت این گیاه در کنار ترکیبات ارگانیک و آنتی اکسیدان ها می تواند شما را در رسیدن به این مهم یاری کند.
ضد التهاب
درست به همان اندازه ای که در این گیاه ترکیبات ضد درد وجود دارد، می توان در آن مواد ضد التهابی مهمی مانند ساپونین ها و تانن ها را نیز پیدا کرد. این ترکبیات بهترین مواد برای از بین بردن التهابات محسوب می شوند. اگر از آرتروز، نقرس یا سایر اختلالات التهابی رنج می برید، به شما توصیه می کنیم که حتما یکبار استفاده از ضماد های هماور طبی را امتحان کنید. لوسیون های این گیاه معمولا گران هستند ولی شما می توانید به راحتی از کرم های سنتی سمیفتوس که قیمت پایین تری دارند استفاده کنید.
تقویت سیستم ایمنی بدن
همانطور که قبلا ذکر شد، ویتامین ث یک جزء مهمی از این گیاه است و نقش اصلی اسید آسکوربیک در بدن، تحریک تولید گلبول های سفید خون است که اولین خط دفاع از سیستم ایمنی بدن است. با افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن، حتی با استفاده از دارو های موضعی، شما می توانید شرایطی مثل زردی و کمبود ویتامین و اتیولوژی را بهبود ببخشید.
افزایش رشد استخوان ها
یکی از این نام های داروی گیاهی، “گره استخوانی” است زیرا می تواند به سرعت بخشیدن به روند بهبودی استخوان های شکسته و همچنین سایر آسیب ها کمک کند. همچنین غنی از کلسیم است که یک عنصر کلیدی در رشد استخوان است. ترکیبی منحصر به فرد از ترکیبات ارگانیک که در این گیاه یافت می شود، می تواند رشد مواد معدنی استخوان را با تسهیل جذب و استفاده بیشتر از کلسیم در بدن تحریک کند.
جلوگیری از سرطان
مواد آنتی اکسیدانی که در این گیاه یافت می شوند نیز به این معنی است که سمفیتون پتانسیل بالایی برای فعالیت های ضد سرطانی دارد. به عنوان بزرگترین ارگان در بدن، پوست ما می تواند به راحتی آسیب دیده و در معرض ابتلا به سرطان قرار بگیرید چرا که در نور خورشید اشعه های مضری وجود دارد. آنتی اکسیدان ها می توانند فعالیت های رادیکال های آزاد که مهم ترین دلیل برای ابتلا به سرطان هستند را خنثی کنند.
بهبود سلامت تنفسی
مجددا باید تأکید کرد که هماور طبی نباید استشمام شود، اما حتی مالش دادن آن بر روی قفسه سینه می تواند به عنوان یک خلط آور عمل کند. اگر شما از گرفتگی سینوس و احتقان رنج می برید، استفاده از این گیاه می تواند به شما کمک کند که به راحتی سرفه کنید و بلغم ها را از سیستم تنفسی خود حارج کنید. روغن این گیاه می تواند باکتری ها و سایر بیماری های پاتوژن را جذب کند.
مراقبت از پوست
اگر شما از هر گونه التهاب پوستی از گزیدگی عنکبوت تا اگزما رنج می برید، استفاده از ضماد هماور طبی می تواند به شما کمک کند. ترکیب ویتامین C، آنتی اکسیدان ها و ترکیبات ضد التهاب باعث می شود این گیاه، مناسب برای انواع مختلف التهابات پوست، از پسوریازیس تا آکنه باشد.
مضرات و منع مصرف های گیاه هماور طبی
هماور طبی گیاهی سالم و بدون ضرر برای افراد مختلف است؛ اما باید توجه داشته باشید که زیاده روی در مصرف هر گیاه دارویی می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد.
این در حالی است که، با مصرف به اندازه ی این گیاهان، نه تنها عوارضی پیش نخواهد آمد، بلکه برای شما مفید واقع خواهند شد؛ اما چنانچه در مصرف هر نوع گیاه دارویی زیاده روی کنید، امکان دارد تمامی مزایای آن، به معایب تبدیل شود.
بنابراین، مضراتی که در ادامه برای گیاه هماور طبی بیان خواهیم کرد، به دلیل مصرف بیش از اندازه ی این گیاه دارویی، و یا به دلیل حساسیت برخی افراد به گیاه هماور طبی خواهد بود. این عوارض و ممنوعیت ها شامل موارد زیر میشوند:
- بیماری های کبدی: نگرانی هایی وجود دارد که این گیاه ممکن است بیماری های کبدی را بدتر کند. اگر با هرگونه مشکل یا بیماری کبدی مواجه هستید، از مصرف این گیاه خودداری کنید.
- زنان باردار و شیرده، از استفاده فرآورده های هماور خودداری نمایند.
- پوست آسیب دیده یا شکسته شده (خراش یا …): این گیاه را روی پوست آسیب دیده یا شکسته شده قرار ندهید. انجام اینکار ممکن است شما را در معرض مقادیر بالای مواد موجود در این گیاه ،که باعث آسیب های کبدی و دیگر اثرات جدی سلامتی می شوند، قرار دهد.
- مواردی از مسمومیت آتروپینی حاصل از استفاده این دارو از طریق دهان نیز گزارش گردیده.
- اگر محصولات هماور را مثل نوشیدنیها استفاده نمایید یا آنرا به طرق دیگر برای مصارف داخلی بدن مورد مصرف قرار دهید، خود را با احتمال خطر مسمومیت دچار می نمایید.
- پیش از هر چیز، توصیه می شود از مصرف خودسرانه گیاهان دارویی و همچنین مکمل های گیاهی خوداری کنید.
- توجه به این نکته حائز اهمیت است که دارو های گیاهی کاملا بی خطر و بدون عوارض نیستند؛ بنابراین نمیتوان بدون نظر پزشک و در هر شرایطی از آنها استفاده کرد.
- در صورت بروز هر گونه واکنش آلرژیک، میبایست سریعاً مصرف گیاه دارویی را قطع کنید.
- عوارض جانبی گیاهان دارویی را جدی گرفته و در صورت بروز آنها، به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت وجود هر گونه بیماری زمینهای نظیر فشار خون یا دیابت و یا مصرف داروهای شیمیایی، با پزشک خود مشورت کنید؛ چرا که همزمانی مصرف برخی دارو های شیمیایی و گیاهان دارویی می تواند عوارضی جدی به دنبال داشته باشد.
مصلحات گیاه هماور طبی
با توجه به طبع گرم هماور طبی، توصیه میشود که گرم مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل عرق کیالک میشود مصرف کنند تا طبع و مزاج هماور طبی اصلاح شود.