معمولا مدت زمان طولانی بین روند هضم غذا و دفع در نوزادان وجود دارد. به همین دلیل، چنانچه نوزادی بیشتر از یک هفته نیز دفع مدفوع نداشته باشد، یک امر طبیعی محسوب میشود.

اما در برخی موارد نیز نوزاد شما به یبوست دچار شده است و به کمک نیاز خواهد داشت.

توجه داشته باشید که نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند، روزانه بین سه الی چهار دفعه دفع مدفوع دارند؛ اما نوزادانی نیز هستند که دفع مدفوع در آنها سه الی چهار روز طول خواهد کشید.

البته تا زمانی که مدفوع نوزادتان نرم بوده، و بدون فشار های غیر معقول، از مقعد خارج میشود جای نگرانی وجود ندارد. اما اگر نوزادتان پنج روز مدفوع نکرد، شما میبایست این موضوع را یبوست تلقی کرده و در صدد درمان آن باشید.

یبوست نوزادان را می توان با روشهای خانگی درمان کرد. همچنین می توان از پزشک اطفال کمک گرفت. اگر نوزاد یبوست داشته باشد، ممکن است متخصص اطفال، در مرحله اول، استفاده از روش ها و دارو های خانگی را به شما توصیه کند.

البته درمان یبوست نوزادان با درمان یبوست کودکان و درمان یبوست بزرگسالان تفاوت هایی دارد. از این جهت که نوزادان امکان خوردن بسیاری از مواد غذایی و دمنوش ها و… را نداردند.

دلایل ابتلا به یبوست در نوزادان

• تغییر در نوع تغذیه
• مصرف مواد غذایی که سبب ایجاد یبوست میشوند.
• اگر به تازگی دادن غذاهای کمکی به نوزادتان را شروع کرده اید.
• حساسیت نوزاد به شیر
• وجود برخی بیماری های مقعدی و راست روده ای
• داشتن مشکل در متابولیسم
• قرار گرفتن در معرض اختلالات گوارشی
• تغییر در ساعت خواب و بیداری نوزاد

درمان فوری یبوست در نوزادان

با تغییر و تنظیم برخی عادات شما میتوانید، در صورت نبودن مشکلات جدی سلامت در نوزادتان، به راحتی با روش های خانگی یبوست او را درمان کنید.

در ادامه به درمان های فوری یبوست در نوزادان خواهیم پرداخت:

• داشتن فعالیت بدنی
• حمام نکردن نوزاد با آب گرم
• قرار ندادن نوزاد در معرض هوای گرم
• پرهیز از دادن آب یخ به نوزاد
• توجه به خواب کافی نوزاد
• ماساژ دادن شکم نوزاد با روغن زیتون
• ماساژ دادن شکم نوزاد با روغن کرچک
• قرار دادن ترکیب مغز گیاه فلوس در گلاب بر روی شکم نوزاد
• گنجاندن برخی مواد غذایی نظیر کدو حلوایی، ذرت بوداده، سبوس، کدو سبز، آلو، خرما، کشمش، دانه رازیانه، عسل و شکر قهوه ای در برنامه غذایی نوزاد
• همچنین مصرف میوه هایی نظیر گلابی، هلو، انجیر، زرد آلو و سیب توسط نوزاد نیز میتواند به درمان یبوست او کمک کند.
• نوشیدنی هایی مانند شربت خاکشیر، آب آلو بخارا، آب گوجه و آب پرتقال نیز برای درمان یبوست ذر نوزادان مفید میباشند.

اصلاح رژیم غذایی نوزاد و درمان یبوست

همانطور که گفته شد، ممکن است نوزادی به شیر مادر یا حتی شیر خشک حساسیت داشته باشد؛ در این مواقع، توصیه میشود که تغییری در تغذیه شیر نوزاد ایجاد شود.

نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند میبایست برای مدتی به نوزاد خود شیر خشک داده و نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند، میبایست از برند دیگری شیر خشک تهیه کنند؛ زیرا ممکن است معده شان به برخی مواد به کار رفته در شیر خشک فعلی، حساسیت داشته باشد.

گنجاندن فیبر در رژیم غذایی نوزاد و درمان یبوست

توصیه میشود که اگر دادن غذاهای کمکی به نوزادتان را شروع کرده اید، از دادن غذاهای جامد به او خودداری کنید.

چنانچه این توصیه را رعایت نکرده اید و نوزادتان دچار یبوست شده است، شما میبایست دادن برخی مواد غذایی پر فیبر نظیر آلو، سیب پوست کنده و له شده، گلابی نرم، کلم بروکلی تازه و هلو نرم را برای نوزادتان شروع کنید.

البته توصیه میشود قبل از انجام این کارها، با یک پزشک مشورت کنید تا متوجه شوید مشکل نوزادتان دقیقاً چیست.

همچنین، یک سری مواد غذایی دیگر از جمله جو و جو دو سر به همراه غلات را نیز می توانید استفاده کنید که مدفوع را روان میکنند.

له کردن و تهیه پوره از غذا، برای نوزاد، و درمان یبوست

همانطور که گفته شد، چنانچه قصد دارید از مواد غذایی جامد برای نوزاد خود استفاده کنید، توصیه میشود آنها را در ابتدا به شکل پوره درآورید تا هضم راحت تری داشته باشند.

علاوه بر آن، میتوانید سبزیجات و آلو را در یک کاسه له کرده و داخل یخچال قرار دهید تا هر زمان که نیاز بود به نوزاد خود بدهید‌.

افزایش تحرک نوزاد و درمان یبوست

اگر نوزاد شما تحرک کمی دارد، و یا حتی هنوز نمیتواند راه برود، شما میتوانید خودتان این کار را با حرکت دادن پاها به شکل دوچرخه انجام دهید.

نکته حائز اهمیت در این روش آن است که، شما میبایست مراقب باشید که فشار زیادی به ماهیچه و استخوان های نوزادتان وارد نشود.

ماساژ دادن شکم نوزاد و درمان یبوست

ماساژ دادن شکم نوزادتان به همراه روغن میتواند کمک زیادی به درست عمل کردن روده ی او کند؛ در این روش، شما میبایست ماساژ دادن را در ناحیه روده و پایین تر از آن انجام دهید.

توجه داشته باشید که نباید فشار بیش از حد به شکم نوزاد وارد کنید و تنها کمی فشردن کف دست کفایت میکند.علاوه بر آن، شما میتوانید با نوک انگشتان‌تان شکم نوزاد را به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت ماساژ دهید.

در این روش، شما میبایست اطراف ناف را نیز با حرکات دورانی و رو به بیرون ماساژ دهید. این کار تنش شکم نوزاد را برطرف کرده و علائم یبوست او را نیز کاهش میدهد.

انجام برخی نرمش ها برای نوزاد و درمان یبوست

در اولین نرمش، شما میبایست نوزاد را به پشت نگه داشته و پاهایش را در وضعیتی نیمه خمیده بگیرید.

سپس پاهای نوزاد را به آرامی حرکت دهید؛ این کار را یه گونه‌ای انجام دهید که گویی نوزاد در حال پدال زدن یک دوچرخه است.

همچنین توجه داشته باشید که باید این کار را با سرعتی ثابت انجام دهید. حرکت دوچرخه سبب نرم شدن روده‌های نوزادتان میشود.

در تمرین دیگر، شما میبایست نوزاد را در وضعیت اسکوات حمل کزده و سپس کمی پاهایش را بالا بیاورید، طوری که بر روی ساعد شما اسکوات بزند.

این کار کمی به انتهای روده بزرگ نوزاد فشار وارد کرده و به تخلیه‌ی شکم او کمک می‌کند.

مصرف مایعات توسط نوزاد و درمان یبوست

افزایش آب بدن کودک بسیار ساده بوده و تنها کافیست به او آب یا شیر بدهید.

همچنین شما میتوانید آب آلو و گلابی را گرفته و سپس با کمی آب رقیق کنید، تا شیرینی بیش از حد به نوزاد شما آسیب نزند، و به نوزاد خود بدهید‌.

استفاده از روان کننده‌ها در مقعد نوزاد و درمان یبوست

شما همچنین میتوانید از یک روان‌کننده‌ ی با پایه‌ی آب در مقعد نوزادتان استفاده کنید. این کار مسیر دفع را روان کرده و به این ترتیب باعث کاهش یبوست در نوزادتان میشود.

علاوه بر آن، میتوانید هنگام تعویض پوشک نوزاد، اطراف مقعد او را بمالید و به آرامی تمیز کنید زیرا این کار او را تشویق به دفع میکند.

درمان فوری یبوست نوزاد با محلول شکر

شما میتوانید جهت درمان فوری یبوست نوزادتان یک دوم قاشق چایخوری شکر را با ۱ اونس آب ترکیب کرده و روزی سه وعده، قبل از غذا، این محلول را به نوزاد خود بدهید.

البته توصیه میشود به جای شکر سفید از شکر قهوه ای استفاده کنید.

توجه داشته باشید جهت تهیه ی این محلول از آب جوشیده ی خنک استفاده کنید.

درمان فوری یبوست نوزاد با آب آلو

همچنین میتوانید جهت درمان یبوست نوزاد خود آب آلو ی رقیق شده را به بطری شیر خشک نوزادتان اضافه کنید. آب آلو به نوزاد شما کمک میکند تا یبوست او رفع شود.

چنانچه نوزاد شما بزرگتر از ۴ ماه دارد، شما میبایست ۴ اونس شیر خشک،یا شیر مادر، را به همراه ۱ اونس آب آلو با هم مخلوط کرده و آن را دو بار در روز به نوزادتان بدهید.

علاوه بر آن، چنانچه نوزاد شما کمتر از ۴ ماه دارد، فقط یک قاشق غذاخوری آب آلو را در ۴ اونس شیر مادر، یا شیر خشک، مخلوط کرده و دو بار در روز به او بدهید تا حرکات روده نوزاد شما تنظیم شود.

درمان فوری یبوست نوزاد با شربت ذرت سیاه

توجه داشته باشید چنانچه قبلا به نوزادتان محلول شکر داده اید، دیگر از این روش جهت درمان یبوست نوزاد خود استفاده نکنید.

در این روش شما میبایست ۴ اونس آب و ۱ قاشق چایخوری شربت ذرت سیاه را حداقل دو بار در روز به نوزاد خود بدهید‌.

توجه داشته باشید که از آب جوشیده ی خنک استفاده کنید.

درمان فوری یبوست نوزاد با شکر قهوه ای

جهت درمان یبوست نوزاد خود با شکر قهوه ای، شما میبایست یک اونس آب جوشیده ی خنک را به همراه نصف قاشق چایخوری شکر قهوه ای، تا زمانی که مدفوع نوزاد نرم میشود، سه بار در روز و درست قبل از مصرف شیر خشک به نوزاد خود بدهید.

توجه داشته باشید که میتوانید به جای شکر قهوه ای از شکر سفید نیز استفاده کنید.

درمان فوری یبوست نوزاد با روغن کرچک

روغن کرچک از رایج ترین درمان هایی است که جهت درمان فوری یبوست نوزادان بکار برده میشود.

در این روش شما میبایست یک برگ فلفل بتل (betel) را برداشته و ساقه ی آن را به روغن کرچک آغشته کنید. سپس آن را به انتهای روده ی بزرگ نوزاد خود وارد کنید.

چنانچه کودک شما بزرگتر از ۲ سال است، به او مخلوطی از روغن کرچک (۱ قاشق چایخوری) و یک لیوان شیر بدهید.

درمان فوری یبوست نوزاد با کشمش

جهت درمان یبوست نوزاد خود با کشمش شما میبایست مقداری کشمش را در آب ریخته و بگذارید یک شب خیس بخورد.

روز بعد، آنها را به خوبی له و صاف کرده و آب کشمش ها را به نوزاد بدهید تا حرکات رودهاش تنظیم شود و یبوست وی بهبود یابد.

درمان فوری یبوست نوزاد با شیر

در روش دیگر، شما میتوانید از شیر جهت درمان یبوست نوزاد خود استفاده کنید. شما در این روش میبایست ۳ قاشق چایخوری عسل یا شکر را به یک لیوان شیر اضافه کرده و آن را خوب هم بزنید و صبح ناشتا به نوزادتان دهید.

این ترکیب به نوزاد شما کمک میکند به راحتی عمل دفع را انجام دهد.

درمان فوری یبوست نوزاد با چای های گیاهی

چای نعناع فلفلی

جهت درمان فوری یبوست نوزاد خود با نعناع فلفلی شما میبایست از آن یک چای تهیه کنید.

بدین منظور شما میبایست آب را داغ کرده به طوری که جوش نیاید؛ سپس یک کیسه چای نعناع فلفلی را ۵ دقیقه در آن خیسانده و ۱ اونس از این مایع را در شیشه شیر نوزاد بریزید و در کنار رژیم غذایی همیشگی، این چای را نیز به نوزداتان بدهید.

این چای شکم را روان و گوارش را آسان میکند. به این ترتیب حرکات روده نوزاد شما را تنظیم می سازد.

چای بابونه

یک درمان دیگر جهت درمان یبوست نوزاد شما، چای بابونه است.

در این روش شما میبایست یک کیسه چای بابونه را در آب جوش گذاشته و اجازه دهید کمی بجوشد و پس از خنک شدن آن را به نوزادتان بدهید.

چای زنجبیل

همچنین، شما میتوانید از زنجبیل جهت درمان یبوست نوزاد خود بهره بگیرید.

در این روش، شما میبایست مقداری ریشه ی زنجبیل تازه را رنده کرده و در یک قوری بریزید.

سپس مقداری آب جوش به آن اضافه کرده و آن را بپوشانید و اجازه دهید 5 الی 6 دقیقه بماند. بعد از این مرحله، شما میبایست چای را صاف کنید و بگذارید خنک شود و به نوزادتان بدهید.

چای بادیان رومی

شما میتوانید جهت درمان یبوست نوزاد خود از بادیان رومی بهره ببرید.

در این روش شما میبایست ۲ لیتر آب را به همراه دو فنجان برگ تازه ی نعناع و همچنین دو فنجان بادیان رومی با یکدیگر مخلوط کنید.

سپس اجازه دهید تا زمان خنک شدن آب، این ترکیب خیس بخورد.

چای را در یک بطری ریخته و هر بار ۴ اونس از آن را برای درمان و رفع یبوست نوزاد خود، به او بدهید.

چای ریشه ی شیرین بیان

ریشه شیرین بیان نیز میتواند در درمان یبوست نوزاد شما موثر واقع شود.

در این روش، شما میبایست نیم لیتر آب را جوشانده و به همان مقدار ریشه ی شیرین بیان و تخم رازیانه را به آن اضافه کنید.

سپس اجازه دهید 15 الی 20 دقیقه بجوشد و بعد آن را کنار بگذارید تا خنک شود.

این چای را باید هر نیم ساعت، به مقدار یک قاشق چایخوری، به نوزاد خود بدهید‌.

رژیم غذایی مناسب نوزادان مبتلا به یبوست

با رعایت یک رژیم غذایی مناسب میتوانید از یبوست نوزاد یا کودکان خود تا حد خوبی جلوگیری کنید.

در ادامه به معرفی رژیم های غذایی خواهیم پرداخت که بسته به سن نوزاد شما متفاوت میباشد.

• درمان یبوست در نوزادان کمتر از ۲ ماه: از آن جایی که نوزاد بسیار کوچک است، هرگونه غذایی تهیه شده ای برای او غیرقابل مصرف میباشد. بهتر است به جای درمان خودسرانه به پزشک مراجعه کنید.
• درمان یبوست در نوزادان ۲ ماهه تا کمتر از چهار ماهه: شما میبایست برای نوزادان دو ماهه تا کمتر از چهار ماهه، به طور منظم ۳ اونس آب را رژیم غذایی او بگنجانید. همچنین میتوانید ۲ اونس آب سیب یا انگور رقیق شده را نیز به نوزاد خود بدهید.
• درمان یبوست در نوزادان ۴ ماهه تا کمتر از یک ساله: از آنجایی که کودکان در این سن میتوانند غذاهای جامد بخورند بنابراین میتوانید مواد پرفیبری مانند هلو، لوبیا، نخودفرنگی، و اسفناج را به رژیم آنها اضافه کنید تا به جلوگیری و درمان یبوست در این کودکان کمک کنید.
• درمان یبوست در نوزادان 5ماهه الی 10ماهه: توصیه میشود در این سن به کودک خوراکی های پوره شده بدهید و مطمئن شوید هیچ گونه ماده ی درشتی در غذای او باقی نماند.
• درمان یبوست در کودکان 1 ساله: توصیه میشود جهت درمان یبوست در کودکان یک ساله به وی خوراکی های له شده بدهید؛ البته اشکالی ندارد مقداری ذرات درشت در غذا باشد.

توصیه هایی جهت جلوگیری و درمان یبوست در نوزادان

• آب بدن نوزاد خود را کنترل کنید و سعی کنید در بازه های زمانی مساوی به نوزادتان مایعات دهید.
• قبل از آن که به نوزاد خو آب میوه هایی نظیر آب سیب، آب آلو یا آب گلابی بدهید، آنها را با آب رقیق کنید؛ زیرا در صورت عدم توجه به این نکته ممکن است سبب اسهال، تورم و نفخ معده شوند.
• اگر یک مادر شیرده هستید میبایست محصولات لبنی را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
• همچنین توصیه میشود از شیرخشک کم آهن استفاده نکنید زیرا تاثیری بر یبوست نداشته و مانع رشد نوزاد شما میشود.
• همچنین توجه داشته باشید که بدون مشورت با پزشک، به نوزاد خود ملین ندهید.