پای گرگ یا پنجه گرگ که نام دیگر آن رجل الذئب گیاهی است خزنده و چند ساله که ارتفاعی حدود 50 سانتیمتر دارد. این گیاه دارای ریشه و ساقه و برگ می باشد اما گل ندارد.
رنگ ساقه ی آن سبز روشن و برگهای آن ریز بوده و در قسمت انتهایی ساقه اش 2-3 سنبله دیده می شود که از فلس های کوچک مثلثی شکل پر شده و در کنار این فلس ها کیسه یا کپسول یا هاگ وجود دارد که تشکیل دهنده ی گردلیکوپود هستند.
اینها پس از رسیدن از هاگدان ها خارج شده و به صورت گرد در طب سنتی استفاده می گردد. محل رویش گیاه پای گرگ در جنگل های مرطوب آمریکای شمالی، اروپا و آسیا و آفریقا می باشد.
طبع پنجه گرگی چیست؟
چنانچه در رابطه با طبع پنجه گرگی سوالاتی نظیر: طبع پنجه گرگی چیست؟ و یا، طبع پنجه گرگی گرم است یا سرد؟ و یا حتی، طبع پنجه گرگی تر است یا خشک؟ سوالاتی برای شما پیش آمده است، خوب است بدانید که طبع پنجه گرگی گرم است.
بنابراین پنجه گرگی برای سرد مزاجان مناسب بوده و توصیه می شود گرم مزاجان در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.
خواص بی نظیر پنجه گرگی
پیش از بررسی خواص گیاه پنجه گرگی، خوب است با طرز تهیه ی دمنوش این گیاه، جهت استفاده از خواص این گیاه، آشنا شوید:
- جهت تهیه ی جوشانده گیاه پای گرگ ، 90 گرم از گیاه خشک را در 2 لیتر آبجوشانده تا حجم محلول به 1400 گرم برسد و هر ده دقیقه یکبار یا در حدود یک فنجان میل کنید. این کار باعث ازدیاد ترشح ادرار می گردد و همچنین نزله مثانه را در اشخاص بزرگسال رفع می کند.
- مقدار مصرف تنتور لیکوپود بین ۱۰ تا ۶۰ قطره میباشد که با کمی آب مخلوط کرده روزی ۲ تا ۳ بار در روز میل شود.
همچنین، خوب است بدانید که ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه پنجه گرگی، روغن و آلکالوئید می باشد. خواص گیاه پنجه گرگی شامل موارد زیر میشوند:
- ضد احتقان: از جوشانده برگ، ساقه و هاگ گیاه آن استفاده گردد.
- درمان نفخ و یبوست: از گرد لیکوپود استفاده گردد. همچنین استفاده از خواص درمانی گیاه گاورس هم باعث درمان نفخ می گردد.
- درمان سوزش مجاری ادرار: از گرد لیکوپود استفاده گردد.
- درمان نقرس: یکی از مهم ترین خواص درمانی پنجه گرگ درمان نقرس می باشد. که برای درمان آن می توان از مخلوط کوبیده شده گیاه در قند شیر استفاده نمود.
- ضد التهاب مثانه: علاوه بر این گیاه مصرف گیاه پده نیز دارای خاصیت ضد التهابی می باشد.
- درمان ورم روده در کودکان، اسهال ساده و اسهال در کودکان
- ضد سرفه
- مقوی اعصاب، آرامبخش
- درمان سوءهاضمه
- افزایش دهنده میل و قوای جنسی
- درمان ریزش مو
- دردهای غیر ارادی ماهیچهای، دردهای رماتیسمی و انقباضات دردناک ماهیچه ها: از کمپرس جوشانده گیاه استفاده گردد.
- درمان زخم های ناشی ناحیه ی ران که در اثر راه رفتن درافراد چاق به وجود می آید: محل را ابتدا با آب سرد شسته سپس از گرد لیکوپود بپاشند.
- درمان ورم کلیه: از گرد لیکوپود استفاده گردد.
- درمان ناراحتیهای پوستی مانند اگزما، خارش و سرطان پوست، سودا: از گرد گیاه برروی موضع پاشیده شود.
- درمان گرفتگی عضلات ناشی از استرس: استفاده از خواص گیاه پای گرگ باعث درمان این مشکل می گردد، همچنین می توان از خواص ریشه کهورک نیز استفاده نمود.
- درمان ناراحتی های کبد و ناراحتیهای تنفسی: علاوه بر این گیاه می توان از خواص درمانی گیاه پرسیاوشان استفاده نمود.
- درمان عدم دفع ادرار
- دفع اسیداوریک
- ضد سیفیلیس
- رفع بینظمی عادت ماهانه
- درمان سستی و فلج اعضاء
- درمان بیماری سل
- درمان درد مفاصل و سیاتیک
- ملین و مدر
- بادشکن
درمان آرتریت
تا به حال مطالعات زیادی در مورد خواص پنجه گربه و تاثیر گذاری آن بر روی آرتریت انجام شده است. در یک مطالعه سال 2001، 45 فرد مبتلا به استئوآرتریت زانو هر هفته 100 میلی گرم در روز از پنجه گربه یخ زده یا پلاسبو داده شد. نتایج نشان می داد که درد، در افرادی که از عصاره این گیاه استفاده کرده بودند، به صورت معنی داری کاهش داشته است.
این گیاه سرشار از خواص ضد التهابی می باشد و همان طور که می دانید التهاب مهم ترین عامل در بیماری آرتریت است. شما می توانید از کرم های پنجه گربه به صورت موضعی بر روی اندام های خود استفاده کنید تا از شر درد، خلاص شوید.
مبارزه با سرطان
مطالعات علمی نشان می دهد که خواص پنجه گربه ممکن است باعث کشتن سلول های تومور و سرطان در لوله های آزمایش شود. دانشمندان معتقدند عصاره این گیاه مانع رشد MCF7 در رده سلول های سرطانی انسان با اثرات ضد نفوذی و ضد انعقادی روی سلول های سرطانی می شود.
خواص آنتی اکسیدانی این گیاه دلیل خوبی است تا از آن برای درمان سرطان کمک گرفت چرا که آنتی اکسیدان ها از اکسیده شدن سلول ها توسط رادیکال های آزاد جلوگیری می کنند.
کاهش فشار خون
از دیگر خواص پنجه گربه می توان به کاهش فشار خون اشاره کرد. در طب سنتی چینی، انواع پنجه گربه (Uncaria rhynchophylla) برای کاهش فشار خون و همچنین بهبود علائم عصبی مختلف استفاده شده است. این گیاه مانع تجمع پلاکتها و تشکیل لخته خون می شود. این بدان معنی است که پنجه گربه نه تنها می تواند از افزایش فشار خون جلوگیری کند، بلکه احتمال سکته های قلبی و مغزی را نیز کاهش می دهد.
توانایی این گیاه برای بهبود فشار خون به یک آلکالوئید به نام هیرروسوتین نسبت داده شده است. این آلکالوئید در کانال های کلسیومی به عنوان یک مسدود کننده عمل می کند. مسدود کننده های کانال کلسیم می توانند فشار خون را از طریق مسدود کردن کلسیم از طریق ورود به سلول های دیواره قلب و دیواره های خون، کاهش دهند.
تقویت عملکرد ایمنی
هم مطالعان حیوانی و هم انسانی تایید کرده اند که خواص پنجه گربه می تواند به سیستم ایمنی بدن کمک کند. در یک مطالعه حیوانی، محققان عصاره آب محلول پنجه گربه (Uncaria tomentosa) را برای هشت هفته به نمونه ها داده بودند. آنها دریافتند که این عصاره به صورت قابل توجه ای تعداد گلبول های سفید خون را افزایش می دهد.
بعد از اینکه این آزمایش چند بار مورد تکرار قرار گرفت، آن را بر روی نمونه های انسانی انجام دادند. دقیقا همان تاثیری که عصاره پنجه گربه بر روی حیوانات گذشته بود، بر روی سلول های انسانی نیز مشاهده شد.
مبارزه با تبخال
این گیاه تاثیرات مثبتی بر روی تبخال نیز دارد. ویروس تبخال می تواند در طول یک عمر درون سیستم ایمنی بدن انسان نفوذ کند و به طور دوره ای باعث ایجاد لکه های قرمز می شود و به زخم های باز منجر می گردد.
مطالعاتی که در سال 2014 در مجله سم شناسی مواد غذایی منتشر شد نشان داد که این گیاه فعالیت های ضد عفونی و ضد قارچی دارد. توانایی این گیاه در مبارزه با تبخال به دلیل آلکالوئید اکسینولول یا گلیکوزید اسید کینوویک است.
بهبود مشکلات گوارشی
محققان به بررسی مزایای احتمالی پنجه گربه برای افرادی که مبتلا به بیماری کرون هستند، پرداخته اند. کرون یک بیماری التهابی روده ای است که سبب التهاب لنگر دستگاه گوارش شما می شود که می تواند منجر به درد شکمی، اسهال شدید، خستگی، کاهش وزن و سوء تغذیه شود.
اعتقاد بر این است، پنجه گربه، بویژه Uncaria tomentosa، قادر به کمک به مبارزه با التهاب همراه با کرون است. دوز 250 میلی گرم در روز توصیه ای برای بیماران کرون است. اگر به طور طبیعی می توانید التهاب را آرام کنید، علائم ناخواسته این بیماری باید به میزان قابل توجهی بهبود یابد.
پنجه گربه برای درمان یک مجموعه گسترده از اختلالات گوارشی، از جمله کولیت، دیورتیکولیت، گاستریت، هموروئید، زخم معده و سندرم روده قلیایی استفاده می شود.
مضرات و منع مصرف های پنجه گرگی
پنجه گرگی گیاهی سالم و بدون ضرر برای افراد مختلف است؛ اما باید توجه داشته باشید که زیاده روی در مصرف هر گیاه دارویی میتواند عوارضی را به دنبال داشته باشد.
این در حالی است که، با مصرف به اندازه ی این گیاهان، نه تنها عوارضی پیش نخواهد آمد، بلکه برای شما مفید واقع خواهند شد؛ اما چنانچه در مصرف هر نوع گیاه دارویی زیاده روی کنید، امکان دارد تمامی مزایای آن، به معایب تبدیل شود.
بنابراین، مضراتی که در ادامه برای گیاه پنجه گرگی بیان خواهیم کرد، به دلیل مصرف بیش از اندازه ی این گیاه دارویی، و یا به دلیل حساسیت برخی افراد به گیاه پنجه گرگی خواهد بود. این عوارض و ممنوعیت ها شامل موارد زیر میشوند:
- لیکوپود یک ماده ی سمی است پس در مصرف آن احتیاط گردد
- مصرف زیاد آن ممکن است باعث فلج ماهیچه قلب شود.
- نکات بیشتر در مورد گیاه پای گرگ
- رنگ گرد گیاه پای گرگ زرد روشن بوده و بسیار وزن سبکی دارد . این گرد را اگر در آب سرد بریزید بدون اینکه خیس شود در سطح آب قرار می گیرد ولی اگر در آب جوش بریزید در آن فرو می رود. همچنین اگر در شعله آتش فرا گیرد می سوزد و ایجاد شعله آبی نورانی می کند.
- ولی دارای بوی ضعیفی می باشد و می توان گفت بدون طعم است.
- الکل، اتر، اسانس ها و روغن ها را سریعا به خود آغشته می سازد و به آن گوگرد نباتی یا کبریت نباتی نیز می گویند.
- گرد لیکوپود خاصیت جذب رطوبت دارد و به همین علت در صنعت داروسازی برای این که قرص ها و حب ها در محیط های مرطوب به هم نچسبند از این گرد استفاده می کنند.
مصلحات گیاه پنجه گرگی
با توجه به طبع گرم گیاه پنجه گرگی، توصیه میشود که گرم مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل عرق ریواس و عرق کیالک میشود مصرف کنند تا طبع و مزاج گیاه پنجه گرگی اصلاح شود.
