بیماری اوریون نوعی عفونت ویروسی است که در کودکان بیشتر دیده می‌شود. این ویروس دستگاه تنفسی فوقانی را درگیر می‌کند. غدد بزاقی که در کنار گوش قرار دارند، اولین قربانی این ویروس هستند؛ این ویروس باعث تورم آنها می‌شود.
بیماری اوریون (Mumps) بیشتر در کودکان ۲ تا ۱۲ ساله شایع است. عدم واکسیناسیون مهمترین دلیل ابتلای کودکان به این بیماری است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند می‌توانند با عطسه و سرفه کردن و حتی حرف زدن ویروس را انتقال دهند. تورم بناگوش از شاخص‌ترین علائم اوریون در بزرگسالان و کودکان است.
نحوه سرایت اوریون مانند بیماری‌هایی سرماخوردگی و آنفولانزا است؛ یعنی از طریق بزاق آلوده پخش می‌شود. اگر در محیط آلوده قرار داشته باشید، استنشاق هوای آلوده برای ابتلا به این بیماری کافی است. کلیه سطوح آلوده می‌توانند در سرایت این بیماری نقش داشته باشند.
علائم بیماری اوریون
- بارز‌ترین علائم بیماری اوریون به گونه‌های متورم و درد در ناحیه فک بازمی‌گردد. تورم غدد بزاقی باعث بروز این مشکل می‌شود. تورم می‌تواند در یک تا هر دو سمت صورت اتفاق بیفتد که پزشکان از آن اصطلاحا «پاورتیت، parotitis» یاد می‌کنند.
- تب
- سردرد
- دردهای عضلانی
- خستگی
- کاهش اشتها
- دردهای فک که هنگام جویدن و بلعیدن غذا
پس از آلودگی چیزی حدود ۱۶ تا ۱۸ روز طول می‌کشد تا علائم بیماری ظاهر شوند. این بازه زمانی می‌تواند بین ۱۲ تا ۲۵ روز نیز باشد. گاهی اوقات علائم بیماری اوریون در کودکان خفیف و بیشتر شبیه سرماخوردگی هستند؛ به همین دلیل والدین ممکن است به اشتباه بیفتند. گاهی اوقات نیز ممکن است بیماری با علائم خاصی همراه نباشد و صرفا تورم غدد بزاقی توجه والدین را جلب می‌کند.
درمان بیماری اوریون
درمان بیماری اوریون در کودکان
اوریون در کودکان بدون هیچ مشکل خاصی بهبود پیدا می‌کند. از آنجایی که هیچ داروی خاصی برای این عفونت ویروسی وجود ندارد، به‌منظور درمان بیماری اوریون در کودکان می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
حداقل تا 9 روز از فرستادن کودک خود به مدرسه یا کلاس خودداری کنید.
برای کاهش تب و درد و ناراحتی کودک، طبق دستور پزشک از داروی پاراستامول (استامینوفن) استفاده کنید.
کودک خود را به نوشیدن مقدار زیادی آب تشویق کنید.
غذاهای نرم به او بدهید تا مجبور به جویدن آن نباشد.
از دادن غذاهای ترش به کودک خودداری کنید. چراکه این غذاها باعث تحریک بزاق می‌شوند.
روی قسمت‌های دردناک و متورم صورت کودک خود کیسه یخ قرار دهید.
درمان اوریون در بزرگسالان
درمان اوریون معمولا به داروهای مسکن و مایعات فراوان محدود می‌شود. استراحت کافی در روزهای ابتدایی بسیار توصیه می‌شود. بزرگسالان باید 5 روز بعد از شروع تورم غدد در منزل بمانند و ارتباط خود با دیگران را کاهش دهند. رعایت اصول بهداشتی مناسب مانند شستن کامل دست‌ها، پوشاندن دهان هنگام عطسه یا سرفه و تمیز کردن مداوم سطوحی که لمس می‌شوند، در درمان و کنترل بیماری مهم است.
بالاتر هم اشاره کردیم که بزرگسالان هم به اوریون مبتلا می‌شوند اما احتمال آن بسیار کمتر از کودکان است. با این‌حال اگر سنین کودکی را رد کرده‌اید و به اوریون مبتلا شده‌اید، به پزشک متخصص عفونی و گرمسیری مراجعه کنید.
واکسن اوریون MMR
واکسن ام ام آر بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به ویروس اوریون و همچنین درمان بیماری اوریون در کودکان است. به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، کودکان باید ۲ دوز واکسن MMR دریافت کنند. اولین دوز در 12 تا 15 ماهگی و دوز دوم در 4 تا 6 سالگی باید تزریق شود.
واکسن MMR کاملا بی‌خطر و موثر است. شانس ابتلا به اوریون در کسانی که هر ۲ دوز این واکسن را دریافت می‌کنند، تا 88 درصد و کسانی که ۱ دوز را تزریق کرده‌اند تا 78 درصد کاهش پیدا می‌کند.
آنتی بیوتیک‌ها
بیماری اوریون یک عفونت ویروسی است و برای درمان ویروس نمی‌توان از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کرد. بنابراین در حال حاضر هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند اوریون را درمان کند. درمان‌های فعلی تنها می‌توانند علائم و ناراحتی‌های ناشی از این عفونت را تسکین دهند تا سیستم ایمنی بدن بتواند روند بهبود خود را طی کند.
درمان خانگی اوریون
بهترین روش درمانی برای اوریون استراحت است. پزشک برای تسریع بهبودی نمی‌تواند کاری انجام دهد، اما برای کاهش درد و ناراحتی باید به توصیه‌های او توجه کنید. از مهمترین کارهایی که برای درمان اوریون در خانه باید انجام دهید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اگر احساس ضعف یا خستگی دارید، به استراحت بپردازید.
- برای پایین آمدن تب از مسکن‌هایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید.
- روی غده‌های متورم، کیسه‌های یخ قرار دهید.
- برای جلوگیری از کم‌آبی بدن، مایعات زیاد بنوشید.
- از آنجایی که جویدن غذا در این دوران دردناک است، غذاهای نرم مانند سوپ، ماست و… مصرف کنید.
درمان اوریون در طب سنتی
با تقویت سیستم ایمنی بدن می‌توانید از بیماری اوریون جلوگیری کرده یا روند درمان را به‌سرعت طی کنید. گیاهان زیادی در طب سنتی وجود دارند که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. البته در این روش هم باید مانند تمام روش‌های درمانی از پزشک خود مشورت بخواهید. از جمله گیاهانی که برای درمان اوریون استفاده می‌شوند، می‌توان موارد زیر را نام برد:
- مارچوبه
- تخم شنبلیله
- آب‌هویج
- آب آناناس
- زنجبیل
- دم‌نوش‌های گیاهی
راه های پیشگیری از بیماری اوریون
- بهترین راه پیشگیری از بیماری اوریون، واکسیناسیون است. اولین دوز واکسن اوریون در سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی به کودک تزریق می‌شود. دوز یادآوری آن در سنین ۴ تا ۶ سالگی است. واکسیناسیون می‌تواند مصونیت کامل در برابر بیماری ایجاد کند.
- اگر به این بیماری مبتلا هستید لازم است نکات زیر را رعایت کنید:
- با شروع علائم و تشخیص بیماری از حضور در جمع خودداری کنید.
- سعی کنید در محیط منزل، در اتاقی قرنطینه شوید.
- کلیه وسایل خود را از دیگران جدا و ضدعفونی کنید.
- به طور مرتب دستهای خود را بشوید.
- هنگام عطسه و سرفه، جلوی دهان و بینی خود را بپوشانید و دستمال کاغذی‌ها را در سطل زباله دردار بیاندازید.
