پیش از آنکه بخواهیم درمورد غلبه صفرا و درمان قطعی غلبه صفرا صحبت کنیم، بهتر است این سوال را از خودمان بپرسیم که صفرا چیست؟
سبک ترین جزء خون که مانند کف روی خون قرار می گیرد را صفرا می گویند. صفرا بر طبق عناصر چهاگانه طبیعت معدل آتش است و در افراد دارای مزاج گرم و خشک بیشتر از سایر افراد است. به همین دلیل افراد با مزاج گرم و خشک را صفراوی می نامند.
صفرا تند و سوزان است و خون را لطیف می کند. مسیر حرکت سایر اخلاط را باز کرده و جریان خون را بهبود می دهد. صفرا در بدن حرارت و حرکت ایجاد می کند.
به هضم غذا کمک می کند، بلغم اضافه را از بدن بیرون می راند، با عفونت ها مبارزه می کند و موجب پایین ماندن فشار خون می شود.
همه این خواص و فواید صفرا تا وقتی برقرار است که میزان آن در خون متعادل باشد. اگر میزان صفرا در بدن از حدی تجاوز کند، عوارض زیادی دامنگیر انسان می شود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. پیش از برشمردن عوارض غلبه صفرا، ابتدا باید بدانید که چگونه می توان غلبه صفرا در بدن را تشخیص داد؟
درمان قطعی غلبه صفرا
برای درمان قطعی و فوری غلبه صفرا، باید از افزودن مواد صفراوی به بدن جلوگیری کنیم. افرادی که دچار غلبه صفرا هستند باید از مصرف مواد غذایی با طبع گرم و خشک خودداری کنند و مصرف این مواد را به حدال برسانند. همچنین در صورت ضرورت باید مواد دارای این طبع با مصلح مصرف شود.
در مقابل مصرف مواد به اصطلاح خنک مانند عرق کاسنی بسیار موثر است. مصرف سبزیجات تازه مانند ریواس، کدو سبز، اسفناج، کاهو، کدو حلوایی برای کاهش سطح صفرا در خون توصیه می‌شود.
یکی دیگر از راه های درمان فوری غلبه صفرا کاهش حداکثری مصرف مواد غذایی همچون تخم مرغ، ماست، رب و سس کارخانه ای، آش رشته، ماکارانی، غذاهای حجیم، غذاهای سرخ کردنی، نوشیدنی های گازدار، ادویه های تند، ماکارانی، روغن ها و... است.
چگونه غلبه صفرا در بدن را تشخیص دهیم؟
غلبه صفرا در بدن می تواند همه یا بخشی از این علائم را به همراه داشته باشد.
- زرد شدن زبان، سفیدی چشم و پوست که همه از علائم ابتلا به یرقان نیز هستند. و یرقان نیز در اثر افزایش صفرا ایجاد می شود.
- داغ بودن بدن و حس گر گرفتگی و گرمای شدید.
- عطش و تشنگی مداوم
- خشک شدن پوست و عوارض پوستی دیگر مانند جوش، آکنه، اگزما، ترک و...
- تهوع و استفراغ و بالا آوردن زردآب
- کم اشتهایی و درد و سوزش معده
- لاغری مفرط و بی دلیل
- مورمور شدن و سوزن سوزن شدن بدن
- تندخویی و زود عصبی شدن
- اختلال در خواب؛ کم خوابی یا بی خوابی یا کابوس
- نبض تند و محکم
- خشک شدن مفاصل و احساس درد در آنها
عوارض غلبه صفرا در بدن انسان چیست؟
اگر افراد دارای مزاج گرم و خشک دچار غلبه صفرا شوند، با عوارض نظیر موارد زیر رو به رو خواهند شد:
اگزما و ناراحتی های پوستی
تلخی دهان و بوی بد دهان
شوره سر و ریزش مو
لاغری مفرط و بی اشتهایی
واریس، درد و خشکی مفاصل
پرکاری تیرویید
یبوست شدید و زخم و شقاق مقعد
مشکلات جنسی نظیر زود انزالی
ناراحتی و رفلاکس معده
هپاتیت
سنگ کلیه و سنگ صفرا
برای درمان و کاهش صفرا در بدن چه کنیم؟
مصرف این مواد برای درمان غلبه صفرا در کودکان مفید است: عرق های کاسنی، شاتره، سکنجبین، و سبزی هایی مانند خرفه و ترخون مصرف این مواد بی اشتهایی در کودکان را درمان می کند و به درمان صفرا کمک می کند.
این مواد برای کاهش صفرا در بزرگسالان مفید است و مصرف آن در کودکان نیز با رعایت اندازه بلامانع است:
میوه ها: پرتقال و مرکبات، سیب، انار، هندوانه، آلو، خیار، لیموترش، زرشک، تمرهندی
سبزیجات: ریواس، کدو سبز، اسفناج، کاهو، کدو حلوایی، سیب زمینی(به ویژه اگر بخار پز شود)، هویج، بامیه، پیاز، نخودفرنگی، قارچ
خشکبار: میوههای خشک مانند برگه هلو، برگه زردآلو، لیمو عمانی، بادام بونداده.
حبوبات و غلات: برنج سفید، جو، عدس، جو دوسر، ماش
همچنین مصرف پاچه گوسفندی و روغن زیتون در کاهش صفرا مفید است.
مصرف این دسته از مواد ممنوع!
بهترین راه برای درمان غلبه صفرا، پرهیز غذایی است. با دوری کردن از مصرف موادی که موجب افزایش صفرا می شوند، به درمان سریعتر غلبه صفرا کمک می کنید.
بهتر است از مصرف غذاهای با طبع گرم و خشک دوری کرده و میزان مصرف این مواد را به حداقل برسانید. همچنین مصرف این مواد توصیه نمی شود:
تخم مرغ، ماست، رب و سس کارخانه ای، آش رشته، ماکارانی، غذاهای حجیم، غذاهای سرخ کردنی، نوشیدنی های گازدار، ادویه های تند، ماکارانی، روغن ها، شیرینی های قنادی و پرخامه و...
